Γράφει η Όλγα Χαραμή / kathimerini.gr
Αργολίδα – Κάστρο Λάρισα
Η Ακρόπολη με την πολυκύμαντη ιστορία
Το κάστρο του Άργους λέγεται Λάρισα προκαλώντας παρανοήσεις, ωστόσο στην πραγματικότητα η λέξη λάρισα έχει προελληνική προέλευση και σημαίνει οχυρό. Παρότι είναι ορατό από τον κεντρικό δρόμο του Άργους και τις νύχτες που φωτίζεται φαίνεται ακόμη και από την περιοχή του Ναυπλίου, δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό – επισκιάζεται από το Παλαμήδι, την Ακροναυπλία και το Μπούρτζι.
Το σημείο οχυρώθηκε από την προϊστορική εποχή και επόπτευε θαλάσσιες και χερσαίες οδούς προς Αττική και Αιγαίο – θα το καταλάβετε από την απρόσκοπτη θέα: Αργολικός κάμπος και κόλπος, στα ανατολικά οι Μυκήνες, η αρχαία Τίρυνθα, τα αρβανιτοχώρια, μακρύτερα το Ναύπλιο, πίσω τα βουνά, στα δυτικά όλη η ακτογραμμή μέχρι το Άστρος Κυνουρίας.
Στην Ακρόπολη, σώζονται ίχνη της μυκηναϊκής οχύρωσης και αρχαία τείχη, ωστόσο η σημερινή εικόνα προέρχεται κυρίως από την μεσαιωνική εποχή, από τους Βυζαντινούς και τους Φράγκους δηλαδή, οι οποίοι, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, ανέδειξαν το κάστρο Λάρισα ως ένα από τα τέσσερα ισχυρότερα της Πελοποννήσου. Και οι Οθωμανοί πέρασαν από εδώ αργότερα αλλά και οι Έλληνες κατά τη διάρκεια της Επανάστασης, όταν ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης το επάνδρωσε με στρατό υπό τον Δημήτριο Υψηλάντη για να καθυστερήσει τις στρατιές του Δράμαλη που πολιορκούσαν το Άργος.
*Είναι ελεύθερα επισκέψιμο, χωρίς εισιτήριο και ωράριο και οδηγεί χωματόδρομος έως την είσοδό του.
Φωτογραφία: Όλγα Χαραμή
Ηλεία – Κάστρο Χλεμούτσι
Το κόσμημα των Φράγκων
Γράφει ο Νίκος Καζαντζάκης: «Όταν μπήκα από τη στενή ορθάνοιχτη καστρόπορτα και διάβηκα στις γοτθικές ρημαγμένες αίθουσες και στις χορταριασμένες αυλές και πιάστηκα από μιαν αγιοσυκιά για να ανέβω στο πάνω πάτωμα και στάθηκα σε μια πέτρα, μου ήρθε να σύρω στριγγιά φωνή, σα γεράκι. Ξαφνική χαρά με κυρίεψε, σα να πήρε μέσα στο νου μου γοργότατο ρυθμό ο καιρός, και σε μια αστραπή ήρθαν οι Φράγκοι στην Πελοπόννησο, την κούρσεψαν, τη γέμισαν ξανθόμαλλα παιδιά και άγρια κάστρα κι αφανίστηκαν…».
Αναφέρεται στο Κάστρο Χλεμούτσι, το οποίο αν και σχετικά άγνωστο στο ευρύ κοινό, είναι ένα από τα καλύτερα διατηρημένα κάστρα της Ελλάδας. Υψώνεται δεσποτικά πάνω από το χωριό Κάστρο εδώ και οκτώ αιώνες, από τα χρόνια του Γοδεφρείδου Α΄ Βιλεαρδουίνου, δηλαδή την εποχή της μεγαλύτερης ακμής της Κυλλήνης, που αγάπησαν οι Φράγκοι όσο λίγα μέρη στον ελλαδικό χώρο.
Βυζαντινοί, Καταλανοί, Βενετοί και Τούρκοι πέρασαν για λίγο από εδώ μα μόνο οι γραπτές πηγές μαρτυρούν την παρουσία τους. Οι Φράγκοι το έφτιαξαν και εκείνοι το απογείωσαν, γι’ αυτό θεωρείται από τα καλύτερα δείγματα της φράγκικης φρουριακής αρχιτεκτονικής στην Πελοπόννησο. Σ τις αναστηλωμένες του αίθουσες φιλοξενεί ένα σπάνιο στο είδος του μουσείο, αφιερωμένο στην εποχή των ιπποτών και τη μεγάλη ακμή της φραγκοκρατίας.
Στο Χλεμούτσι θα δείτε δύο περιβόλους, πύργους, θολωτές εισόδους και φυσικά θα απολαύσετε την εντυπωσιακή θέα στον κάμπο της Ηλείας και το Ιόνιο Πέλαγος – το κάστρο προστάτευε ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια της Ανατολικής Μεσογείου, το φημισμένο λιμάνι της Γλαρέντζας (σημερινή Κυλλήνη) και την πρωτεύουσα του πριγκιπάτου της Αχαΐας, την Ανδραβίδα.
*Ανοιχτά καθημερινά 8.30- 15.30, εκτός Τρίτης. Εισιτήριο: 4 ευρώ
Φωτογραφία: Όλγα Χαραμή
Μεσσηνία – Κάστρο Καπετανάκη
Καταφύγιο οπλαρχηγών
Το Κάστρο Καπετανάκη που διατηρείται σε καλή κατάσταση στον οικισμό της Χαραυγής, είναι ένα ιδιωτικό κάστρο, ένα φρουριακό συγκρότημα από εκείνα που συνήθιζαν να κτίζουν οι ισχυρές οικογένειες της Μάνης. Ο Γεωργάκης Καπετανάκης ήταν ένας από τους 14 «καπετάνιους» της, και το όμορφο συγκρότημα των τελών του 18ου – αρχών του 19ου αιώνα αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της τοπικής αρχιτεκτονικής και ιδιοσυγκρασίας.
Εντούτοις, έμελλε να παίξει και έναν πιο σημαίνοντα ρόλο κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης, αφού μέσα στα τείχη του βρήκαν καταφύγιο οι καπεταναίοι που πρωτοστάτησαν εναντίον του Ιμπραήμ, ο οποίος κατέλαβε την Καλαμάτα και τις γύρω περιοχές τον Μάιο του 1825. Έναν χρόνο αργότερα, στην περίφημη μάχη της Βέργας, το μικρό αυτό κάστρο έκρυβε πολεμοφόδια και οπλαρχηγούς, ενώ και οι ίδιοι οι Καπετανάκηδες πολέμησαν στις πρώτες γραμμές του Αγώνα.
Σαν σπίτι – φρούριο διαθέτει οχυρωματικό τείχος με αμυντικό κυκλικό πύργο, το κυρίως πυργόσπιτο, εκκλησία και διάφορα βοηθητικά κτίρια. Αρχιμάστοράς του ήταν ο Νικήτας Μανδραπήλιος. Παρατηρήστε το τείχος με τις επάλξεις και τις αλλεπάλληλες πολεμίστρες και τα περίφημα«κλουβιά»–ανάποδους κώνους σαν σφηκοφωλιές, που προεξέχουν στην τοιχοδομία για να δίνουν ελευθερία κινήσεων και έχουν μικρές οπές για τα όπλα.
