*του Γιώργου Ξιάρχου
Τρία χρόνια πέρασαν από τον θάνατο του Χρήστου Μαλαπάνη, στις 30 Ιανουαρίου του 2018. Ήταν ένας σπάνιος άνθρωπος, όπως τον γνώρισα ως δημοσιογράφος με τον οποίο η συνεργασία μαζί του εξελίχθηκε σε φιλία και καθημερινή συναναστροφή τα τελευταία χρόνια.
Οι πρώτες εντυπώσεις μου για τον Χρ. Μαλαπάνη από το ρεπορτάζ -καλύπτοντας ως δημοσιογράφος επί δεκαετίες (και) το ρεπορτάζ του Δήμου Καλαμάτας, από το τέλος της δεκαετίας του 1970- είναι η συμβολή του στην ανασυγκρότηση της Καλαμάτας μετά τους σεισμούς, όταν ο τότε δήμαρχος -και μετέπειτα βουλευτής και υπουργός- Σταύρος Μπένος, τον εμπιστεύθηκε αναθέτοντάς του την ευθύνη των υποδομών και την προσωρινή εγκατάσταση των σεισμοπλήκτων. Δεν είναι του παρόντος ο απολογισμός του έργου του Χρ. Μαλαπάνη, ως δημάρχου Καλαμάτας (1995 – 1998), ως επικεφαλής της μείζοντος μειοψηφίας στο Δημοτικό Συμβούλιο (1991 – 1994 και 1999 – 2002), ως δημοτικός σύμβουλος και αντιδήμαρχος με δήμαρχο τον Γ. Κουτσούλη την τετραετία 2003 – 2006, ως επικεφαλής της μείζονος μειοψηφίας στο Νομαρχιακό Συμβούλιο Μεσσηνίας (2007-2010), ή την εξάμηνη παρουσία του -μέχρι να παραιτηθεί- ως ο πρώτος αντιπεριφερειάρχης Μεσσηνίας.
Εκείνο όμως που δεν πρέπει να προσπεράσουμε είναι το όραμά του ως δήμαρχος Καλαμάτας και η προσπάθειά του να γίνει η μεσσηνιακή πρωτεύουσα “Πόλις πολύτροπος”, χρησιμοποιώντας το επίθετο με το οποίο χαρακτηρίζεται ο Οδυσσέας από τον Όμηρο στην “Οδύσσεια”. Έτσι επιχείρησε να αναδείξει και να προβάλει την Καλαμάτα ως μια πόλη με πολλά επίπεδα ενδιαφέροντος και απεριόριστες δυνατότητες.
Ο Χρήστος Μαλαπάνης ήταν ένας άνθρωπος οξύνους, αθόρυβος, σεμνός, εργατικός, οργανωτικός, με ήθος, ειλικρίνεια, αξιοπρέπεια, πολιτική σκέψη και αποτελεσματικότητα. Παρ’ ότι τεχνοκράτης και με ευρύτητα γνώσεων, δεν ένοιωθε “παντογνώστης”. Τα πτυχία του -Μηχανολόγου Ηλεκτρολόγου και Πολιτικού Μηχανικού (ΕΜΠ)- και οι άλλες σπουδές του (φοίτησε και στην Ανώτατη Βιομηχανική Σχολή Πειραιά) δεν τον έκαναν υπερόπτη και πάντα επεδίωκε και ζητούσε την άλλη άποψη, πριν αποφασίσει. Δεν θύμωνε και συγχωρούσε εύκολα, αν και μέσα στην πολιτική δέχτηκε πολεμική από “εχθρούς” (αντιπάλους τους θεωρούσε) και… φίλους. Αυτός όμως, αντιμετώπισε την πολιτική, με ρομαντισμό και διάθεση προσφοράς. Δεν έγινε ποτέ αυτό που λέμε “πολιτικός”, καθώς η στάση ζωής του δεν του επέτρεψε να κινηθεί σε πλαίσια που “ελίσσονται” -σε αρκετές περιπτώσεις- οι “πολιτικοί”, όσο κι αν αυτό του “κόστισε” εκλογικά. Έτσι πορεύτηκε άλλωστε, δια βίου, με ήθος και αρετή.
Η ενασχόλησή του με τα αυτοδιοικητικά, αλλά και οι θέσεις ευθύνης που είχε στον εργασιακό του τομέα, δεν τον εμπόδισαν όμως να είναι καλός οικογενειάρχης. Με όλο το φόρτο εργασίας στον ΟΤΕ και την ενασχόλησή του με την πολιτική, εύρισκε τρόπο και χρόνο να είναι κοντά στα παιδιά του, στην οικογένειά του. Χαρακτηριστική είναι η φράση από τον επικήδειο της κόρης του Πόπης: “…ζήσαμε πολύ ευτυχισμένοι στο πλάι σου και θα συνεχίσουμε, όπως εσύ μας έμαθες”.
Κρατώ ακόμη μια φράση απ’ όσα είπε ο γιός του Δημοσθένης, στο πολιτικό μνημόσυνο που έγινε στη μνήμη του Χρ. Μαλαπάνη, στο Πνευματικό Κέντρο Καλαμάτας στις 19/1/2019, για τον ένα χρόνο από το θάνατό του: “Θυμάμαι να γίνεται όλο και πιο ταπεινός όσο τ’ αξιώματα μεγάλωναν…”. Και αυτό είναι μια μεγάλη αλήθεια.
Δεν προβαίνω στους χαρακτηρισμούς που προηγήθηκαν για τον Χρήστο Μαλαπάνη, ούτε όσα άλλα προανέφερα γι’ αυτόν, εμφορούμενος από συναισθήματα και κρίσεις που συνθέτουν την υποκειμενική (μου) πραγματικότητα, λόγω της χρόνιας φιλικής σχέσης μαζί του. Προς επίρρωση αυτών παραθέτω κάποια αποσπάσματα των όσων ειπώθηκαν στην εξόδιο ακολουθία, την 1η Φεβρουαρίου του 2018, για τον Χρήστο Μαλαπάνη.
Στον επικήδειο που εκφώνησε ο τότε δήμαρχος Καλαμάτας και νυν Περιφερειάρχης Παναγιώτης Νίκας, ανέφερε ότι ο Χρήστος Μαλαπάνης “ανήκει κατά γενική αποδοχή στην ομάδα των άξιων δημάρχων που έχουν υπηρετήσει την Καλαμάτα”. Τόνισε δε ότι διέθεσε για την πόλη τις εξειδικευμένες γνώσεις του, την ακάματη εργατικότητά του, την ευρηματικότητά του, την οργανωτικότητά του, την οξυμένη κρίση και την αποτελεσματικότητά του.
Πρόσθεσε ακόμη ότι στην προσφορά του Χρήστου Μαλαπάνη προσδίδει μεγαλύτερη αξία το γεγονός ότι “οι ενέργειές και οι σχεδιασμοί του ήσαν άρρηκτα συνδεδεμένοι με τη διαφάνεια, το διάλογο και την ουσιαστική δημοκρατική συμπεριφορά”. Ο κ. Νίκας σημείωσε ότι ήταν σπουδαία η ομορφιά του χαρακτήρα του και πως “ήταν σεμνός και ταπεινός μέχρι παρεξηγήσεως, όπως ταιριάζει στους πραγματικά μεγάλους άνδρες” για να κλείσει λέγοντας ότι “η ιστορία και η Καλαμάτα ποτέ δεν θα τον ξεχάσουν”.
Ο πρ. δήμαρχος Καλαμάτας (και πρ. υπουργός) Σταύρος Μπένος, ανέφερε στον επικήδειο ότι ο Χρήστος Μαλαπάνης ξεχώριζε πάνω απ’ όλα για το απαράμιλλο ήθος του και πως η σεμνότητά του έφτανε ακόμη και στα όρια της αγοραφοβίας, προσθέτοντας ότι από τη σεμνότητα αυτή δίσταζε ακόμη και να χαιρετίσει κόσμο, κάτι που το παρεξηγούσαν οι ψηφοφόροι.
Τέλος ο Μητροπολίτης Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομος, ανέφερε για τον Χρ. Μαλαπάνη ότι ήταν άνθρωπος με ήθος, όχι το τετριμμένο της ηθικής συμπεριφοράς αλλά με τη στάση της ζωής του απέναντι στην οικογένειά του και τους υπόλοιπους ανθρώπους, “με ειλικρίνεια και εντιμότητα στους λόγους του”. Επιπλέον είπε ότι είχε “πολιτική αξιοπρέπεια, την οποία διέκρινα όταν εκείνος ήξερε τη στιγμή που έπρεπε να αφήσει την καρέκλα της εξουσίας, διότι δεν δεχόταν να κάνει συμβιβασμούς ούτε για τον εαυτό του ούτε για τους οικείους του και για το ευρύτερο περιβάλλον”. Κλείνοντας ο Μητροπολίτης, χαρακτήρισε το Χρήστο Μαλαπάνη ως “άνθρωπο του ήθους, της εντιμότητας και της αξιοπρέπειας”.
Θεωρώ χρήσιμο να μοιραστώ μαζί σας την εμπειρία μου από ένα ολιγοήμερο οδικό ταξίδι μαζί του -όταν είχε αποδεσμευτεί απ’ όλα- μέχρι τη Βλάστη της Κοζάνης, τις Πρέσπες και τη Βεργίνα. Εκεί διαπίστωσα την αγάπη και την εκτίμηση που εισέπραττε από Περιφερειακούς Διευθυντές και άλλα στελέχη του ΟΤΕ, σε 3 νομούς της Βόρειας Ελλάδας, με τα οποία είχε συνεργαστεί ως Γενικός Διευθυντής Τεχνικών Θεμάτων και Περιφερειών του Οργανισμού (2001 – 2004). Και κάτι ακόμα, τελευταίο, αξιοσημείωτο: Ο Χρ. Μαλαπάνης ήταν ο άνθρωπος που λόγω της προαναφερόμενης θέσης του, επωμίστηκε και έφερε εις πέρας κατά τον καλύτερο τρόπο τις υποχρεώσεις του ΟΤΕ στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004.
Κλείνοντας, θα χρησιμοποιήσω μία φράση από τον επικήδειο του Σταύρου Μπένου: “Σήμερα αρχίζουμε για τον Χρήστο μας την ισόβια ακολουθία. Θα σε φέρουμε συνέχεια μέσα μας”.
