Αν ο καύσωνας σας εξαντλεί, δεν είστε μόνοι. Οι υψηλές θερμοκρασίες μπορούν να δημιουργήσουν μια άβολη εμπειρία για όλους, ενώ ενέχουν πραγματικούς κινδύνους για την υγεία, όπως θερμοπληξία, θερμική εξάντληση, ακόμη και καρδιαγγειακά και αναπνευστικά προβλήματα. Τα στοιχεία δείχνουν ότι η υπερβολική ζέστη μπορεί επίσης να έχει επικίνδυνες συνέπειες για την ψυχική υγεία, ειδικά σε άτομα που υποφέρουν από ψυχιατρικές παθήσεις.
Σύμφωνα με την Αμερικανική Ψυχιατρική Εταιρεία (APA), η ζέστη μπορεί να επηρεάσει την ευερεθιστότητα, τη μνήμη, την προσοχή, τον χρόνο αντίδρασης καθώς και τον ύπνο οποιουδήποτε ανθρώπου. Όμως, στα άτομα με υφιστάμενες παθήσεις ψυχικής υγείας, αυτές οι επιπτώσεις επιδεινώνονται. Μάλιστα, όπως επισημαίνει η APA, σε ορισμένες περιπτώσεις οι ίδιες οι συνθήκες επηρεάζουν τη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος και για άτομα με ορισμένες ψυχιατρικές παθήσεις, αυτές οι αλλαγές μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο επικίνδυνων συμπτωμάτων ή συμπεριφορών. Ένα τέτοιο παράδειγμα, είναι πως ορισμένα άτομα με ψυχιατρικές παθήσεις, όταν βρίσκονται υπό συνθήκες καύσωνα μπορεί να εμφανίσουν συμπεριφορές όπως επιθετικότητα βία.
Επιπλέον, ορισμένα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για ψυχιατρική θεραπεία (όπως αντικαταθλιπτικά και αντιψυχωσικά) μπορούν να επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο το σώμα ρυθμίζει τη θερμότητα.
Γιατί η υπερβολική ζέστη επιδεινώνει την ψυχική υγεία;
Οι ερευνητές δεν έχουν εντοπίσει έναν ακριβή λόγο για τον οποίο η υπερβολική ζέστη συνδέεται με την επιδείνωση των συμπτωμάτων ψυχικής υγείας, αλλά σύμφωνα με τους επιστήμονες, διάφοροι σύνθετοι παράγοντες πιθανώς παίζουν ρόλο. Μερικοί από αυτούς είναι:
- Η θερμότητα μπορεί να εμποδίσει τη λειτουργία του εγκεφάλου
Οι ακραίες θερμοκρασίες θα μπορούσαν να προκαλέσουν προβλήματα στον τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου με διάφορους τρόπους.
Μια περιοχή του εγκεφάλου που ονομάζεται υποθάλαμος και βοηθά στη διατήρηση της εσωτερικής θερμοκρασίας του σώματος, μπορεί να μην λειτουργεί κανονικά όταν άτομα με ορισμένες καταστάσεις υγείας εκτίθενται σε υπερβολική ζέστη.
Η έρευνα δείχνει επίσης ότι η υπερβολική ζέστη μπορεί να εμποδίσει τη μνήμη και την προσοχή. Σε εργασία που δημοσιεύτηκε στις 10 Ιουλίου 2018 στο περιοδικό PLoS Medicine, φοιτητές που μελετούσαν σε δωμάτια χωρίς κλιματισμό κατά τη διάρκεια ενός καύσωνα είχαν 13,4% χειρότερη επίδοση από τους συνομηλίκους τους.
Η θερμότητα μπορεί επίσης να επηρεάσει τη χημική ουσία του εγκεφάλου σεροτονίνη, η οποία βοηθά στη ρύθμιση της διάθεσης και στην ανακούφιση της επιθετικότητας. Αν και χρειάζεται περισσότερη έρευνα για την καλύτερη κατανόηση της αντίδρασης του εγκεφάλου στην υπερβολική ζέστη, είναι σαφές ότι η χημεία του εγκεφάλου παίζει ρόλο.
- Τα ψυχιατρικά φάρμακα ενδέχεται να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο το σώμα σας ρυθμίζει τη θερμότητα
Τα φάρμακα που λαμβάνουν τα άτομα με παθήσεις ψυχικής υγείας για να ελέγξουν τα συμπτώματά τους – όπως αντικαταθλιπτικά και αντιψυχωσικά – μπορεί να επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο το σώμα τους ανταποκρίνεται στη θερμότητα.
Μαζί με τα άτομα που λαμβάνουν αντιψυχωσικά, όσοι λαμβάνουν αντιχολινεργικά φάρμακα -τα οποία μερικές φορές συνταγογραφούνται για την κατάθλιψη- και φάρμακα κατά του άγχους φαίνεται να έχουν αυξημένο κίνδυνο νοσηλείας για ασθένειες που σχετίζονται με τη ζέστη κατά τη διάρκεια ενός καύσωνα, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό European Psychiatry. .
- Οι υψηλότερες θερμοκρασίες κάνουν πιο δύσκολο τον ύπνο
Όταν διανύουμε ένα κύμα καύσωνα, ο ύπνος μας δυσκολεύει. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι αυτή η έλλειψη ποιοτικού ύπνου θα μπορούσε να έχει επιπτώσεις σε άτομα με ψυχικές παθήσεις. Και πολυάριθμες έρευνες τεκμηριώνουν ότι ο ανεπαρκής ύπνος μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα των διαταραχών της διάθεσης, όπως το άγχος και η κατάθλιψη.
- Ο κίνδυνος αφυδάτωσης είναι υψηλότερος
Παρότι όλοι οι άνθρωποι διατρέχουν κίνδυνο αφυδάτωσης μέσα στον καύσωνα, για άτομα με ψυχικές παθήσεις, η αφυδάτωση μπορεί να βλάψει τη γνωστική λειτουργία και την αποτελεσματικότητα των φαρμάκων, τα οποία με τη σειρά τους μπορεί να επιδεινώσουν τα συμπτώματα ψυχικής υγείας τους.
Πώς να νικήσετε τη ζέστη και να διατηρήσετε την ψυχική υγεία σας;
Προκειμένου να παραμείνετε υγιείς τις περιόδους που ο υδράργυρος σκαρφαλώνει στα ύψη, είναι σημαντικό να λάβετε ορισμένα μέτρα -είτε υποφέρετε από ψυχική νόσο είτε όχι. Μερικές χρήσιμες στρατηγικές πρόληψης της ζέστης και αντιμετώπισης του καύσωνα, περιλαμβάνουν:
- Διατηρήστε τον χώρο σας δροσερό. Χρησιμοποιήστε κλιματιστικό ή ανεμιστήρα και τραβήξτε τις κουρτίνες και τα παντζούρια τις μεσημεριανές ώρες που ο ήλιος καίει περισσότερο.
- Κάντε δροσερά ντους ή τοποθετήστε ένα δροσερό πανί στο πρόσωπο, το λαιμό ή τα χέρια σας για να αντιμετωπίσετε τις καυτές θερμοκρασίες.
- Φορέστε τα σωστά ρούχα. Τα χαλαρά βαμβακερά υφάσματα είναι τα καλύτερα για να παραμένετε δροσεροί. Επίσης, σκεφτείτε να φοράτε προστατευτικό εξοπλισμό όπως καπέλο και γυαλιά ηλίου όταν βρίσκεστε σε εξωτερικούς χώρους.
- Πίνετε αρκετό νερό. Φροντίστε να πίνετε νερό όλη την ημέρα — αλλά προσπαθήστε να αποφύγετε τα ποτά που περιέχουν καφεΐνη και αλκοόλ, γιατί μπορεί να σας αφυδατώσουν.
- Πάρτε τα φάρμακά σας. Πάντοτε να παίρνετε τα φάρμακά σας όπως σας έχει συνταγογραφηθεί εκτός εάν ο γιατρός σας σας πει κάτι διαφορετικό.
- Καταστρώστε ένα σχέδιο «έκτακτης ανάγκης». Εφαρμόστε μια στρατηγική σε περίπτωση που εμφανίσετε σημάδια θερμικής εξάντλησης. Για παράδειγμα, πριν από ένα κύμα καύσωνα, είναι καλή ιδέα να ζητήσετε από έναν φίλο ή ένα μέλος της οικογένειάς σας να κάνει τακτικά check-in, τηλεφωνήματα ή επισκέψεις στο χώρο σας ώστε να έχετε διαθέσιμη βοήθεια σε περίπτωση που τη χρειαστείτε.
