*της Παταπίας Καπράλου, δικηγόρου
Το φαινόμενο της βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων, γνωστότερο ως Airbnb, αποτελεί σημαντική πτυχή της οικονομικής δραστηριότητας στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, καθώς εμφανίστηκε και αναπτύχθηκε στη διάρκεια της δεκαετούς οικονομικής κρίσης και έκτοτε αποτελεί αντικείμενο διαρκούς κριτικής αποτίμησης.
Η ανάπτυξή του ήταν καθαρά bottom up εξέλιξη, διότι δεν επιβλήθηκε από το κράτος ή ως κάποιου είδους μνημονιακή υποχρέωση, αλλά γεννήθηκε από την ανάγκη των κοινωνικά
ευάλωτων στρωμάτων να αποκτήσουν εισόδημα εν μέσω ύφεσης και λιτότητας.
Πράγματι, το Airbnb αξιοποίησε την τουριστική ανάκαμψη της Ελλάδας και έδωσε μεγάλη «ανάσα» σε πολίτες που δεν έχουν άλλη πηγή εισοδήματος πέρα από τη βραχυχρόνια μίσθωση του ακινήτου τους. Υπό αυτό το πρίσμα, λοιπόν, το Airbnb συνέβαλε στη μείωση
των οικονομικών ανισοτήτων και στη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής, διότι έσωσε κόσμο από τη φτώχεια και την περιθωριοποίηση.
Η κατακόρυφη ανάπτυξή του, η οποία οφείλεται στο ότι κάλυψε μια υπαρκτή ανάγκη των επισκεπτών της χώρας για οικονομική διαμονή, δέχεται σήμερα ένα σφοδρό «κύμα» επιθέσεων για επιβάρυνση του αστικού ιστού, για αύξηση των ενοικίων και αθέμιτο
ανταγωνισμό, για χωροταξικές αλλοιώσεις κλπ.
Αυτές οι μομφές ωστόσο αποτελούν πλάνες και οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός
ότι, όπως κάθε κλάδος της οικονομίας, έτσι και στο Airbnb υπάρχουν κάποιοι που
παρέχουν καλές και ποιοτικές υπηρεσίες και κάποιοι που παρέχουν ελλιπείς υπηρεσίες.
Επίσης, η χρονική σύμπτωση της αλματώδους ανάπτυξης του Airbnb με την πληθωριστική έκρηξη στην Ελλάδα, κυρίως λόγω του ρωσοουκρανικού πολέμου και της απότομης επανεκκίνησης της οικονομία μετά την πανδημία, οδήγησε στην καλλιέργεια του μύθου
της αύξησης των τιμών.
Η επιστημονική κοινότητα των οικονομολόγων, όμως, εκτιμά πως η στεγαστική κρίση οφείλεται στο υψηλό απόθεμα κλειστών κατοικιών, στην κατακόρυφη άνοδο του κατασκευαστικού κόστους και στην αμφιλεγόμενη και εν τέλει ατελέσφορη πολιτική των
τραπεζών και των funds ως προς τις κατασχέσεις και τους πλειστηριασμούς των ακινήτων, που οδηγεί σε αποποιήσεις κληρονομιάς και ακίνητα «κουφάρια».
Τo Airbnb είναι πλέον υπαρκτή οικονομική δραστηριότητα, που καλύπτει υπαρκτές ανάγκες της κοινωνίας και της αγοράς, διότι προσφέρει εισόδημα σε μικρομεσαία και κατώτερα στρώματα, σπάει μονοπωλιακές καταστάσεις και προσφέρει πληθώρα επιλογών στους επισκέπτες, συμβάλλοντας έτσι στον υγιή ανταγωνισμό. Επομένως οφείλουμε να τη θωρακίσουμε μέσα από ρεαλιστικές ρυθμίσεις και να διορθώσουμε πιθανές στρεβλώσεις μέσα από την πρόβλεψη αυστηρών ποιοτικών προδιαγραφών, αγνοώντας λαϊκίστικες φωνές περί κατάργησής της.
