Με φόντο την ολοκλήρωση της προκαταρκτικής εξέτασης για το πολύνεκρο ναυάγιο στην Πύλο, η Ελληνική Ενωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου καταγγέλλει «εκκωφαντική απουσία αναζήτησης ευθυνών από τα αρμόδια όργανα έρευνας και διάσωσης και από την ηγεσία του λιμενικού σώματος και της ελληνικής ακτοφυλακής».
Δικηγόροι που εκπροσωπούν επιζώντες και θύματα του ναυαγίου του αλιευτικού σκάφους «Adriana», που έλαβε χώρα δυτικά της Πύλου στις 14/06/2023 σημειώνουν ότι ενημερωθήκαν, προ ολίγων ημερών, για την ολοκλήρωση της προκαταρκτικής εξέτασης που διενήργησε η αρμόδια αντεισαγγελέας του Ναυτοδικείου Πειραιώς και για τη διαβίβαση της δικογραφίας στην Προϊσταμένη της Εισαγγελίας του Δικαστηρίου.
Στη σχετική ανακοίνωση της Ελληνικής Ενωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου σημειώνεται ότι δεν κλήθηκαν για έγγραφες εξηγήσεις από την αρμόδια εισαγγελέα, «οι κατ’ εξοχήν και εκ του νόμου αρμόδιοι και υπεύθυνοι για τις πλημμέλειες και παραλείψεις της Επιχείρησης Ερευνας & διάσωσης, και δη, τα αρμόδια όργανα του Εθνικού Κέντρου Συντονισμού Ερευνας και Διάσωσης (ΕΚΣΕΔ), του Κέντρου Επιχειρήσεων (ΚΕΠΙΧ) και οι ιεραρχικά προϊστάμενοί τους ήτοι, η ηγεσία του Λιμενικού Σώματος».
«Και τούτο, παρότι, από τα στοιχεία της δικογραφίας προκύπτει σαφώς ότι, πλέον των ευθυνών του πλοιάρχου και των μελών του πληρώματος του ΠΠΛΣ 920, προκύπτουν ευθύνες, κατά λόγο αρμοδιότητας, για όλους τους ανωτέρω, συμπεριλαμβανομένων και του Αρχηγού και του Υπαρχηγού του Λιμενικού Σώματος, καθώς, ενώ είχαν ιδιαίτερη νομική υποχρέωση, ενώ γνώριζαν για την κατάσταση κινδύνου του σκάφους “Adriana”, δεν ενήργησαν, ως όφειλαν, επιχείρηση για τη διάσωση των επιβαινόντων στο σκάφος», σημειώνεται.
Σύμφωνα με την Ελληνική Ενωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, από την πρώτη επεξεργασία της ογκώδους δικογραφίας προκύπτουν τα κάτωθι:
- Ενώπιον της αρμόδιας εισαγγελέως κλήθηκαν προς παροχή έγγραφων εξηγήσεων ο πλοίαρχος και τα μέλη του πληρώματος του ΠΠΛΣ 920 και τα επιβαίνοντα σε αυτό μέλη του Κλιμάκιου Ειδικών Αποστολών (ΚΕΑ) του Λιμενικού Σώματος για τα αδικήματα
- η πρόκληση ναυαγίου είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο μεγάλου αριθμού ατόμων
- η επικίνδυνη παρέμβασης στην συγκοινωνία πλοίων είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο άλλων
- η έκθεση από την οποία προκλήθηκε ο θάνατος
- η παράλειψη προσφοράς βοήθειας και
- η κατά συρροή ανθρωποκτονία εξ αμελείας και η κατά συρροή σωματική βλάβη εξ αμελείας.
- «Ωστόσο, δεν κλήθηκαν για έγγραφες εξηγήσεις από την αρμόδια εισαγγελέα, οι κατ’ εξοχήν και εκ του νόμου αρμόδιοι και υπεύθυνοι για τις πλημμέλειες και παραλείψεις της Επιχείρησης Ερευνας & διάσωσης, και δη, τα αρμόδια όργανα του Εθνικού Κέντρου Συντονισμού Ερευνας και Διάσωσης (ΕΚΣΕΔ), του Κέντρου Επιχειρήσεων (ΚΕΠΙΧ) και οι ιεραρχικά προϊστάμενοί τους ήτοι, η ηγεσία του Λιμενικού Σώματος. Και τούτο, παρότι, από τα στοιχεία της δικογραφίας προκύπτει σαφώς ότι, πλέον των ευθυνών του πλοιάρχου και των μελών του πληρώματος του ΠΠΛΣ 920, προκύπτουν ευθύνες, κατά λόγο αρμοδιότητας, για όλους τους ανωτέρω, συμπεριλαμβανομένων και του Αρχηγού και του Υπαρχηγού του Λιμενικού Σώματος, καθώς, ενώ είχαν ιδιαίτερη νομική υποχρέωση, ενώ γνώριζαν για την κατάσταση κινδύνου του σκάφους “Adriana”, δεν ενήργησαν, ως όφειλαν, επιχείρηση για τη διάσωση των επιβαινόντων στο σκάφος».
«Από την πρώτη στιγμή του εντοπισμού του σκάφους “Adriana” έως και την ανατροπή και βύθιση αυτού, η εποπτεία, η επιχειρησιακή διαχείριση και ο συντονισμός ενεργειών των κέντρων ΕΚΣΕΔ και ΚΕΠΙΧ, ασκήθηκε, κατά αποκλειστική αρμοδιότητα, από τα στελέχη και τους ιεραρχικά προϊσταμένους τους, οι οποίοι ήταν ενήμεροι για την κατάσταση κινδύνου, στην οποία βρισκόταν το σκάφος και οι επιβαίνοντες σε αυτό, καθώς και την ανάγκη διάσωσής τους.
»Σήμερα, οι δικηγόροι που εκπροσωπούμε τους επιζώντες και θύματα του ναυαγίου της Πύλου, καταθέσαμε αίτηση ενώπιον της αρμόδιας εισαγγελέως του Ναυτοδικείου Πειραιά ζητώντας, μεταξύ άλλων, την άσκηση ποινικής δίωξης και την αυτονόητη διερεύνηση και απόδοση ευθυνών για την τέλεση των καταγγελλόμενων πράξεων και στα αρμόδια στελέχη του ΕΚΣΕΔ και ΚΕΠΙΧ και στους υπεύθυνους ανώτερων ιεραρχικά ή εποπτευουσών διευθύνσεων και οργάνων, οι οποίοι βαρύνονται με πράξεις και παραλείψεις που οδήγησαν στο ναυάγιο και στον θάνατο 600 ανθρώπων. Στο μεταξύ, ενημερωθήκαμε ότι η προϊσταμένη της εισαγγελίας διαβίβασε εκ νέου τη δικογραφία στην εισαγγελέα που διενήργησε την προκαταρκτική για περαιτέρω ενέργειες.
»Ζητήσαμε επίσης τη διενέργεια επιπλέον ανακριτικών πράξεων προκειμένου να υπάρξουν στοιχεία για τα πολλά ερωτήματα που παραμένουν αναπάντητα, καθώς σοβαρά κενά και παραλείψεις παρουσιάζονται στη σχηματισθείσα δικογραφία και αφορούν ιδίως:
- την αποτύπωση των επικοινωνιών του ΕΚΣΕΔ καθ’ όλο το επίδικο διάστημα καθώς, παρότι προκύπτει από τις καταθέσεις στελεχών του ΕΚΣΕΔ και του πλοιάρχου του ΠΠΛΣ 920 ότι υπήρχαν επικοινωνίες τόσο μεταξύ τους όσο και με το Adriana, ουδόλως αυτές έχουν περιληφθεί στη σχηματισθείσα δικογραφία,
την ελλιπή έρευνα των συσκευών κινητών τηλεφώνων των μελών του πληρώματος του ΠΠΛΣ 920, η οποία έλαβε χώρα χωρίς καμία αξιολόγηση ή εγκληματολογική ανάλυση των στοιχείων που εξήχθησαν, - την επιτακτική αναγκαιότητα για την άρση του απορρήτου των τηλεφωνικών επικοινωνιών των επαγγελματικών και ιδιωτικών τηλεφώνων των αρμόδιων στελεχών του ΕΚΣΕΔ και ΚΕΠΙΧ και των ανώτερων ιεραρχικά ή εποπτευουσών διευθύνσεων και οργάνων συμπεριλαμβανομένου του Αρχηγού και Υπαρχηγού του Λιμενικού Σώματος.
»Η δικαστική διερεύνηση και η απόδοση ευθυνών για το ναυάγιο της Πύλου είναι ζήτημα λειτουργίας του κράτους δικαίου. Εγείρει, δε, ανησυχία και ερωτηματικά το γεγονός ότι, μετά την παρέλευση 18 μηνών, παραμένουν πολλά τα αναπάντητα ερωτήματα ακόμα και ως προς την αποτύπωση των ενεργειών των αρμοδίων λιμενικών αρχών. Θα πρέπει να υπάρξει διαφάνεια και να εξασφαλισθεί η πρόσβαση σε όλα τα πιθανά στοιχεία προκειμένου να διερευνηθούν από τις δικαστικές αρχές, γιατί ακόμα και σήμερα δεν έχει δοθεί καμία λογική εξήγηση για τις εγκληματικές πράξεις και παραλείψεις των ελληνικών λιμενικών αρχών ως προς την έρευνα και διάσωση του σκάφους “Adriana”. H απόδοση ευθυνών για το ναυάγιο της Πύλου και η απόδοση δικαιοσύνης για τα θύματα είναι ζητούμενο για τη δημοκρατία μας, όπως και η ανάγκη διερεύνησης όλων των θανάτων, με πιο πρόσφατους τους τραγικούς θανάτους ανοιχτά της Ρόδου, που προστέθηκαν στις εκατόμβες των ανθρώπων που χάνονται στα θαλάσσια σύνορα της χώρας μας», σημειώνουν οι οργανώσεις και συλλογικότητες Δίκτυο Κοινωνικής Υποστήριξης Προσφύγων και Μεταναστών, Ελληνική Ενωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕλΕΔΑ), Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (ΕΣΠ), Πρωτοβουλία δικηγόρων και νομικών για το ναυάγιο της Πύλου και Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο (RSA).
