Λιγότερα «λουκέτα», αλλά και λιγότερες ενάρξεις επιχειρήσεων –έστω και οριακά– σε σύγκριση με το 2019 κατέγραψε η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) το 2020, με την επίδραση της πανδημίας να είναι ήδη ορατή σε αρκετές εκφάνσεις της επιχειρηματικής δραστηριότητας, είτε αυτό αφορά τον κλάδο που εμφανίζει τα περισσότερα «λουκέτα» είτε τη γεωγραφική περιοχή με τις περισσότερες ενάρξεις, είτε ακόμη και τη χρονική στιγμή κατά την οποία παρατηρούνται περισσότερες ενάρξεις και περισσότερες λήξεις.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε χθες η ΕΛΣΤΑΤ, το 2020 έγινε έναρξη λειτουργίας 84.122 επιχειρήσεων έναντι 84.164 το 2019, μείωση δηλαδή κατά 0,05%. Το 2020 η ΕΛΣΤΑΤ κατέγραψε τη λήξη 37.345 επιχειρήσεων έναντι 48.290 το 2019, μείωση δηλαδή κατά 22,7%.
Θα πρέπει εδώ να επισημάνουμε ότι αν και η τάση που εμφανίζεται είναι σχετικά η ίδια με αυτή των στοιχείων του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (ΓΕΜΗ) σχετικά με τις εγγραφές και τις διαγραφές επιχειρήσεων, υπάρχει μεγάλη απόκλιση μεταξύ των στοιχείων των δύο φορέων. Ετσι, σύμφωνα με τα στατιστικά του ΓΕΜΗ, οι εγγραφές νέων επιχειρήσεων ήταν το 2020 36.786 έναντι 39.249 το 2019, μείωση δηλαδή κατά 6,27%. Το παραπάνω πιθανώς σχετίζεται με το γεγονός ότι το ΓΕΜΗ καταγράφει τη σύσταση επιχείρησης (από όταν δηλαδή εγγραφεί μία επιχείρηση σε αυτό) και όχι κατ’ ανάγκην την έναρξη λειτουργίας της, η οποία μπορεί να έχει καθυστερήσει σημαντικά λόγω γραφειοκρατικών διαδικασιών στην αδειοδότηση, ενώ η επιχείρηση μπορεί να έχει συσταθεί αρκετά χρόνια πριν. Σε ό,τι αφορά τις διαγραφές, τα στατιστικά του ΓΕΜΗ δείχνουν 14.066 το 2020 έναντι 22.250 το 2019, μείωση δηλαδή κατά 36,7%. Σημειώνεται ότι το ΓΕΜΗ συμπεριλαμβάνει στις διαγραφές τις επιχειρήσεις που την οριζόμενη ημερομηνία –εν προκειμένω τα έτη 2019 και 2020– βρίσκονταν σε κάποια από τις παρακάτω καταστάσεις: πτώχευση, διακοπή (ΔΟΥ), λύση – εκκαθάριση, υπό εκκαθάριση, διαδικασία συνδιαλλαγής, διαγραφή, διαγραφή λόγω συγχώνευσης, αναγκαστική διαχείριση, διαγραφή λόγω διάσπασης.
Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ στο πλαίσιο αυτής της νέας πειραματικής στατιστικής, όπως η ίδια η αρχή την ονομάζει, δείχνουν ότι ο τομέας οικονομικής δραστηριότητας με τον μεγαλύτερο, σε απόλυτο μέγεθος, πλήθος λήξεων λειτουργίας επιχειρήσεων ήταν αυτός του εμπορίου (χονδρικό, λιανικό και επισκευή οχημάτων) με 8.082 επιχειρήσεις να σταματούν τη λειτουργία τους. Θα πρέπει, βεβαίως, να σημειωθεί ότι το 2019 είχαν σταματήσει τη λειτουργία τους 9.960 επιχειρήσεις του ίδιου τομέα. Στον τομέα της παροχής καταλύματος και της εστίασης, τομέας που επίσης επλήγη σημαντικά το 2020 από την πανδημία, καταγράφεται λήξη λειτουργίας 4.969 επιχειρήσεων, ενώ στον τομέα γεωργία – αλιεία – δασοκομία καταγράφονται 7.190 λήξεις, κάτι το οποίο όμως συνδέεται σε σημαντικό βαθμό με το ότι θεωρούνται επιχειρήσεις και οι αγρότες – ελεύθεροι επαγγελματίες.
Οι ανώνυμες εταιρείες παρουσίασαν τη μεγαλύτερη αύξηση, 18,9%, στο πλήθος των ενάρξεων λειτουργίας επιχειρήσεων το έτος 2020 σε σχέση με το 2019, ενώ οι εταιρείες περιορισμένης ευθύνης (ΕΠΕ) παρουσίασαν την αντίστοιχη μεγαλύτερη μείωση, 26,4%.
Το β΄ και το δ΄ τρίμηνο του 2020 είναι οι περίοδοι κατά τις οποίες καταγράφεται μείωση της έναρξης λειτουργίας επιχειρήσεων σε σύγκριση με τις αντίστοιχες περιόδους του 2019, κάτι που συνδέεται με το πρώτο και δεύτερο lockdown του 2020 (το πρώτο ξεκίνησε στα μέσα Μαρτίου και το δεύτερο στις αρχές Νοεμβρίου).
Οι περισσότερες επιχειρήσεις που άλλαξαν δραστηριότητα το 2020 ήταν εμπορικές το 2019. Πρόκειται για 2.404 επιχειρήσεις, εκ των οποίων το 32% μετακινήθηκε το 2020 στον τομέα των καταλυμάτων – εστίασης.
