Δορυφορικά δεδομένα του αμερικανικού δορυφόρου Landsat-8 που πέρασε πάνω από τη χώρα μας το πρωί της Παρασκευής 8 Σεπτεμβρίου 2023, δείχνουν σε υψηλή ανάλυση τις πρωτοφανείς πλημμύρες στον κάμπο της Θεσσαλίας.
Το μεγαλύτερο μέρος των Νομών Τρικάλων και Καρδίτσας έχει κατακλυστεί από τα νερά χειμάρρων και παραποτάμων του Πηνειού (Εικόνα 1). Στην περιοχή της Λάρισας παρατηρείται ο Πηνειός ποταμός, ο οποίος βρίσκεται στα όρια της υπερχείλισης ακόμα και μέσα στην πόλη (Εικόνα 2).
Οι χάρτες με τα δορυφορικά δεδομένα που επεξεργάστηκε το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών/meteo.gr δείχνει με γαλάζιο χρώμα τις περιοχές της Θεσσαλίας που έχουν πλημμυρίσει.
Η οπτικοποίηση των πλημμυρισμένων εκτάσεων πραγματοποιήθηκε από την μονάδα METEO του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.
Πέντε ποτάμια «συναντήθηκαν» στη Λάρισα
Ο χάρτης της Θεσσαλίας άλλαξε μετά την επέλαση της κακοκαιρίας Daniel που αποδείχτηκε τρεις φορές πιο καταστροφικός από τον «Ιανό», ενώ βάσει των δορυφορικών δεδομένων, το μεγαλύτερο τμήμα των νομών Τρικάλων και Καρδίτσας έχει κατακλυστεί από τα νερά χειμάρρων και παραποτάμων του Πηνειού.
Στη δορυφορική εικόνα, που ανέλυσε το κέντρο BEYOND του Αστεροσκοπείου Αθηνών, φαίνεται ότι η έκταση που πλημμύρισε από την κακοκαιρία Daniel (με το γαλάζιο και μπλε χρώμα) είναι τριπλάσια σε σύγκριση με την έκταση που είχε κατακλυστεί από τον Ιανό (με το μοβ χρώμα).
Υπολογίζεται ότι ενώ ο Ιανός κατέστρεψε 150.000 στρέμματα, αυτή τη φορά πλημμύρισαν περίπου 450.000 στρέμματα εκ των οποίων το 97% καλλιεργήσιμη γη, γεγονός που προκαλεί προβληματισμό για την επόμενη μέρα ως προς την επάρκεια τροφίμων.
Το ιδιαίτερο γνώρισμα της Θεσσαλίας είναι ότι εκεί συναντιούνται 5 ποτάμια. Ο Ενιπέας (10ος σε μέγεθος ποταμός της χώρας) έρχεται από τα ανατολικά του Παλαμά, μαζεύει νερά από όρος Όρθρυς στη Φθιώτιδα, βγαίνει στον θεσσαλικό κάμπο και εκεί συναντά τον ποταμό Σοφαδίτη που έρχεται από Σοφάδες. Και οι δύο διέρχονται ανατολικά του Παλαμά και κατευθύνονται προς Πηνειό.
Δυτικά του χωριού Παλαμάς είναι ο Καλέντζης και Καράμπαλης και επίσης κατευθύνονται στον Πηνειό.
Όλοι αυτοί οι 4 συναντιούνται μεταξύ τους και πριν τη Μεταμόρφωση μπαίνουν στον Πηνειό, μαζί με τα νερά των χειμάρρων πάνω από τα Φάρσαλα.
Όλοι αυτοί οι ποταμοί φούσκωσαν από το μεγάλο ύψος βροχής, με αποτέλεσμα τις εικόνες αποκάλυψης που είδαμε.
Η βροχή ήταν πρωτοφανής στα χρονικά, από την εποχή που συλλέγονται δεδομένα, περίπου 150 ετών και δεν θα μπορούσε να συγκρατηθεί ούτε αν τα αντιπλημμυρικά έργα ήταν τέλεια, πόσο μάλλον όταν υπάρχουν τέτοιες ελλείψεις.
Συγκεκριμένα:
- λείπουν πολλά αντιπλημμυρικά έργα, κυρίως φράγματα συγκράτησης στα βουνά και έργα διευθέτησης στις ορεινές λεκάνες
- τα υφιστάμενα αντιπλημμυρικά είναι λάθος διαστασιολογημένα
- αναχώματα, τάφροι και κανάλια, αρδευτικά και μη, είναι κατασκευασμένα με παρωχημένα δεδομένα
- λείπουν αναλυτικοί χάρτες πλημμυρικού κινδύνου και όσοι υπάρχουν δεν έχουν υπολογίσει τα φερτά υλικά αλλά μόνο τον όγκο του νερού
- δεν έχουν γίνει διανοίξεις σε κοίτες ποταμών και εκβαθύνσεις ώστε να μπορούν να συγκρατούν περισσότερο νερό
