*Του κ. Δημήτρη Βαρτζόπουλου
Απόλυτα χαρακτηριστικό της φύσεως των κεντροευρωπαϊκών λαϊκών κομμάτων εν γένει και της χριστιανοδημοκρατίας ειδικότερα το βιογραφικό της κας Μέρκελ. Το λαϊκό κορίτσι, (θυγατέρα πάστορα από το Αμβούργο, ο οποίος εθελοντικώς είχε μετακομίσει στην κομμουνιστική Αν. Γερμανία), ανήλθε χωρίς καμία προϋπόθεση την κομματική ιεραρχία κυριολεκτικώς από το υπόγειο στην απόλυτο κορυφή, όπου έμεινε επί 16 συναπτά έτη. Προφανώς και θα συγκαταλέγεται εσαεί στους ιστορικούς παγκόσμιους ηγέτες. Το θέμα είναι με τι είδους αποτύπωμα.
Τα κύρια χαρακτηριστικά της, η συμβιβαστική διαχείριση και ο μέσος δρόμος, αναγκαία στοιχεία της επιβίωσης στην DDR της νιότης της και ασφαλή μέσα ανώδυνης κυβερνητικής επιτυχίας σε συνήθεις καιρούς, δεν άντεξαν στις συνθήκες επανειλημμένων οξειών και συνθέτων κρίσεων, που προκάλεσαν το μεταναστευτικό, η πανδημία και η αλλαγή των γεωπολιτικών συσχετισμών. Κέρδισε τις πρώτες της εκλογές το 2005 με οριακή διαφορά ( (CDU 35,2% SPD 34,5%). Στην δεύτερη φορά είχε μια φυσιολογική φθορά ( 2009 33,8% ) με κύριο χαρακτηριστικό εκείνης της εκλογής την εκτίναξη του νεοφιλελεύθερου FDP από το 10% στο 14,5%, δείγμα, ότι δεν ήταν η αγαπημένη του σκληρού πυρήνος της αγοράς. Η «ήρεμη δύναμη» όμως, που απέπνεε και η πάγκοινη αίσθηση της ηγεμονικής θέσεως της Γερμανίας στα χρόνια της μεγάλης οικονομικής κρίσης, το 2013 οδήγησαν στον κολοφώνα της επιρροής της, με ένα ανεπανάληπτο 41,5%. Το SPD συνθλίβεται, το FDP διαλύεται μένοντας εκτός Βουλής με 4,8%. Η περίοδος όμως αυτή έδωσε και τα πρώτα δείγματα των μειονεκτημάτων της πολιτικής της προσέγγισης. Την έλλειψη συγκροτημένου οράματος για την κοινωνία, την χώρα της και τον κόσμο. Την ανάδειξη της διαχείρισης σε ιδεολογία.
Την τετραετία, που ακολουθεί, κατέστη σαφές, ότι ο πραγματισμός της δεν κατορθώνει, να υπερβεί εαυτόν και να συνοδεύσει τους Γάλλους στην οικοδόμηση μιας ισχυρής Ένωσης. Ο αμυντικός τομέας συρρικνώθηκε, η παραδοσιακή υποστήριξη της γερμανικής Χριστιανοδημοκρατίας στα αδελφά ευρωπαϊκά κόμματα εξαϋλώθηκε, το ιδεολογικό στίγμα θαμπώθηκε. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η συνειδητή καταδίκη της ελληνικής Κεντροδεξιάς το 2014, παρά την θεαματική επιτυχία μας, προς όφελος μιας ανεύθυνης Αριστεράς, που θα τίναζε παρ´ ολίγον την Ευρωζώνη στον αέρα 6 μήνες μετά.
Με το μεταναστευτικό άρχισε η πραγματική κατρακύλα. Η αντίληψη της αντίδρασης των πιο ασθενών στρωμάτων της κοινωνίας στην έξωθεν απειλή και η ανάγκη συντηρητικής επιστροφής στις λαϊκές ρίζες της κοινωνικής χριστιανοδημοκρατίας υπερέβαιναν προφανώς τις δυνατότητες της. Για πρώτη φορά στην γερμανική μεταπολεμική ιστορία εμφανίστηκε κοινοβουλευτικό κόμμα, στα δεξιά της CDU. Η βιασύνη της για ταχεία μετάβαση στις ΑΠΕ, η οικονομική πολιτική υψηλής φορολογίας στέφει την μεσαία επιχειρηματικότητα στους Φιλελεύθερους. Θεωρείται πλέον «η καλύτερη σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος, που είχε πότε η Γερμανία» (Cicero.de, Stephan Götz-Richter 21/6/2017). Το αποτέλεσμα: υψηλή προσωπική δημοφιλία στο εσωτερικό και εξωτερικό, αλλά στις εκλογές του 2017 η CDU με 32,9%, υφίσταται απώλειες 8,6 μονάδων, το FDP επανεκτινάσσεται στο 10,7% και εκ του μηδενός η AFD στο 12,6%.
Στην τελευταία της περίοδο ίσχυσε ο νόμος του Μέρφυ. Ό,τι μπορούσε, να πάει στραβά, πήγε. Δεν ήταν τόσο το αλαλούμ μεταξύ ομοσπόνδων κρατιδίων και κεντρικής κυβέρνησης στην πανδημία. Κυρίως ήταν οι επιλογές προσώπων με εμμονικό πλέον περιορισμό στους κηπουρούς της. Ακόμη και ο προσεκτικός W. Schäuble επικρίνει την απόφαση της, να εγκαταλείψει ενωρίς την Προεδρία του Κόμματος, ως συνειδητή υποτίμηση του στελεχιακού δυναμικού και της ιδεολογικής συνιστώσας. Απορρίπτει τον παραδοσιακό συντηρητικό F. Merz και η αρχική επιλογή κλωνοποιημένου διαδόχου, A. Kramp-Karrenbauer, γελοιοποιείται στην πρώτη στραβή σε κάτι τοπικές εκλογές. Παρακάμπτει σε πείσμα καταλυτικών δημοσκοπικών ενδείξεων τον λαϊκό M. Söder ως υποψήφιο Καγκελάριο και ο δεύτερος κλώνος, A.Laschet, ηγείται της πλήρους εκλογικής καταστροφής.
Η κα Μέρκελ αφήνει λοιπόν μια αμφιλεγόμενη κληρονομιά. Ανεκτή, έως και συγκαταβατικά θετική, για αδιάφορους παρατηρητές και ιδίως για τους ιδεολογικούς της αντιπάλους. Καταστροφική για το κόμμα της και τους ιδεολογικούς της συνοδοιπόρους.
*Ο κ. Δημήτρης Βαρτζόπουλος είναι βουλευτής Β’ Θεσσαλονίκης με τη Νέα Δημοκρατία
