Παρά την πρωτοφανή κρίση και την ύφεση που βίωσε και η Ελλάδα, η μάχη για την προστασία των θέσεων απασχόλησης μέχρι τώρα έχει κερδηθεί, αφού δεν επιβεβαιώθηκαν οι προβλέψεις για κύμα απολύσεων.
Το ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε στο 16,3% του εργατικού δυναμικού το 2020 από 17,3% το 2019, ενώ σύμφωνα με τις Εαρινές Προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, θα παραμείνει σταθερό στο 16,3% το 2021, για να αρχίσει να μειώνεται από το 2022 (16,1%).
Από τα στοιχεία που επεξεργάστηκε η Eurostat (ώρες εργασίας, επίπεδα απασχόλησης) προκύπτει σαφώς ότι τα μέτρα στήριξης που ενεργοποιήθηκαν από τον περασμένο Μάρτιο, κυρίως οι αναστολές εργασίας, λειτούργησαν ως ανάχωμα. Πλέον, το στοίχημα για το οικονομικό επιτελείο είναι να «θωρακιστούν» οι πιο «ευαίσθητοι» κλάδοι, έτσι ώστε με τη σταδιακή απόσυρση των αναστολών αλλά και την εκπνοή (στο τέλος Αυγούστου) των απαγορευτικών για όσους μπήκαν στο μέτρο της Επιστρεπτέας, να μην δημιουργηθούν αναταράξεις στην αγορά εργασίας.
Με φόντο την Έκθεση της ΕΚΤ για τους κινδύνους και τις αβεβαιότητες που σκιάζουν την Ευρώπη όσο κρατούν οι κραδασμοί της πανδημίας, καθώς την παραδοχή από το Eurogroup ότι τα μέτρα στήριξης δεν θα πρέπει να αποσυρθούν βιαστικά, ο γνωστός δικηγόρος- εργατολόγος Γιάννης Καρούζος, καταγράφει τι ισχύει αυτήν τη στιγμή στην Ευρωπαϊκή Ήπειρο και ποιες είναι οι τάσεις για τη μετά- Covid εποχή.
Ηνωμένο Βασίλειο
1) το Ηνωμένο Βασίλειο έχει εισαγάγει ένα νέο πρόγραμμα για να βοηθήσει τις επιχειρήσεις, που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα ως αποτέλεσμα της πανδημίας. Το Μάρτιο 2020 θεσπίζεται το «Coronavirus Job Retention (furlough) Scheme», που με διαδοχικές παρατάσεις θα διαρκέσει μέχρι 30.9.2021.
Σύμφωνα με αυτό, εργοδότες που θεωρούν απαραίτητο να απολύσουν προσωρινά τους υπαλλήλους τους λόγω της πανδημίας, μπορούν να υποβάλουν αίτηση για επιχορήγηση, έτσι ώστε να μπορέσουν να διατηρήσουν το εν λόγω προσωπικό. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα έχει διέλθει τρείς φάσεις.
Η ισχύουσα από Μάιο έως Σεπτέμβριο 2021 προβλέπει το εξής : οι εργαζόμενοι θα συνεχίσουν να λαμβάνουν το 80% των κανονικών μισθών έως τις 30 Σεπτεμβρίου, αλλά οι εργοδότες πρέπει να χρηματοδοτήσουν το 10% των μισθών τον Ιούλιο και το 20% των μισθών τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο
2) οι εργαζόμενοι πρέπει να δουλεύουν από το σπίτι. Οι εργοδότες πρέπει να προβαίνουν σε κάθε απαραίτητη ενέργεια για να διευκολύνουν τους εργαζόμενους τους να δουλεύουν από το σπίτι. Πρέπει να παρέχουν κατάλληλο εξοπλισμό για να καταστήσουν δυνατή την τηλεργασία. Όπου δεν είναι δυνατή η πλήρης εργασία από το σπίτι, οι εργοδότες πρέπει να εφαρμόσουν μερική εργασία από το σπίτι και μερική εργασία από το γραφείο.
Γερμανία
1) Προβλέπεται επίδομα εργασίας μικρής διάρκειας -Extended short-time allowance – που αποσκοπεί στην αντιστάθμιση της μερικής απώλειας μισθών, που προκαλείται από την προσωρινή απώλεια εργασίας. Το μέτρο αυτό είχε εφαρμοστεί και κατά τη διάρκεια της οικονομική κρίσης 2008-2009.
Οι εργοδότες μπορούν να υποβάλλουν αίτηση στο Γραφείο Εργασίας, προκειμένου να υπαχθούν στη μικρής διάρκειας εργασία. Για τους εργαζόμενους, η μικρής διάρκειας εργασία σημαίνει είτε ότι οι ώρες εργασίας τους έχουν μειωθεί είτε ότι θα πρέπει να σταματήσουν εντελώς να εργάζονται. Ωστόσο, εξακολουθούν να διατηρούν την ιδιότητα του εργαζόμενου – μισθωτού και λαμβάνουν μέρος των αποδοχών τους, που έιναι γνωστό ως επίδομα εργασίας μικρής διάρκειας.
Οι εργαζόμενοι πληρώνονται το 60% από τον καθαρό μισθό τους για περίοδο μέχρι και 24 μήνες ή το 67% του καθαρού μισθού τους εάν έχουν παιδιά.
Επιπλέον, εάν οι ώρες εργασίας τους έχουν μειωθεί τουλάχιστον κατά το ήμισυ, τότε το επίδομα εργασίας μικρής διάρκειας θα αυξάνεται σταδιακά με το πέρας των μηνών ως εξής: μετά από 4 μήνες είσπραξης βραχυπρόθεσμου επιδόματος, αυτό θα αυξηθεί στο 70% του καθαρού μισθού ή στο 77%, εάν υπάρχουν παιδιά και από τον 7ο μήνα θα αυξηθεί στο 80% του καθαρού μισθού ή το 87% εάν υπάρχουν παιδιά.
Η διάταξη αυτή έχει εφαρμογή μέχρι 31.12.2021. Τα κονδύλια καταβάλλει το Γραφείο Εργασίας, έτσι ώστε να αποφευχθούν οι απολύσεις στους χώρους εργασίας.
2) Αύξηση του επιδόματος διευκολύνσεων για τις μονογονεϊκές οικογένειες από 1.908 ευρώ σε 4,000 ευρώ για το 2020 και 2021.
3) οι εργοδότες μπορούν να χορηγούν στους υπαλλήλους τους μπόνους, έως 1.500 ευρώ ετησίως. Αυτές οι πληρωμές είναι αφορολόγητες και εξαιρούνται από τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης.
4) Ο covid 19 δε μετέβαλλε το καθεστώς της απόλυσης. Υπάρχει, όμως, αυστηρότερος έλεγχος
Υφιστάμενο καθεστώς: εάν ο εργαζόμενος εργάζεται για περισσότερο από 6 μήνες και εάν υπάρχον περισσότεροι από 10 εργαζόμενοι, οι εργαζόμενοι μπορούν να απολυθούν, μόνο εάν υπάρχει μια συγκεκριμένη αιτιολόγηση, που μπορεί να βασίζεται σε συμπεριφορά, προσωπικούς ή επιχειρησιακούς λόγους.
Όμως, η απόλυση για επιχειρησιακούς λογούς δε μπορεί να δικαιολογηθεί αν γίνεται για τους ίδιους λόγους, που οδήγησαν τον εργοδότη στην υιοθέτηση του καθεστώτος της μικρής διάρκειας εργασίας. Κατά τη διάρκεια της μικρής διάρκειας εργασίας, η απόλυση για επιχειρησιακούς λόγους μπορεί να γίνει μόνο εάν υπάρχουν επιπρόσθετες ή καινούριες συνθήκες, που να τη δικαιολογούν. Γι’ αυτό ο εργοδότης πρέπει να αποδεικνύει ότι οι συνθήκες χειροτέρεψαν από τότε που υιοθέτησε το σύστημα της μικρής διάρκειας εργασίας, στο σημείο που θα υπάρξει μόνιμη απώλεια εργασίας. Συλλογικές συμβάσεις μπορούν να περιέχουν διατάξεις που περιορίζουν τις απολύσεις για επιχειρησιακούς λόγους σε περιόδους μικρής διάρκειας εργασίας.
Γαλλία
Υπάρχει το σύστημα «μερικής δραστηριότητας» (activité partielle), που εφαρμόζεται όταν οι εργαζόμενοι χάνουν εισόδημα, επειδή ο εργοδότης τους έχει κλείσει προσωρινά ή έχει μειώσει τις ώρες εργασίας τους. Το πρόγραμμα επιτρέπει στον εργοδότη να πληρώσει ένα ορισμένο ποσοστό της ακαθάριστης κανονικής αμοιβής του εργαζομένου για την περίοδο της ανεργίας, αλλά έπειτα το ποσό αυτό επιστρέφεται στον εργοδότη από τις δημόσιες αρχές απασχόλησης.
Ρουμανία
1) Προβλέπεται μία εφάπαξ πληρωμή για τους εργοδότες για κάθε ένα εργαζόμενό τους, που τηλεργάζεται, προκειμένου να αγοράσουν τον τεχνολογικό εξοπλισμό, που απαιτείται για την εκτέλεση της τηλεργασίας.
2) οι εργοδότες με περισσότερους από 50 υπαλλήλους πρέπει να χωρίσουν τους υπαλλήλους τους σε ομάδες και οι ομάδες θα πρέπει να έχουν κλιμακωτές ώρες έναρξης και τερματισμού του ωραρίου τους με διαφορά τουλάχιστον μία ώρα για τους εργαζομένους σε αυτές τις ομάδες.
Ιταλία
Με την επιφύλαξη ορισμένων εξαιρέσεων, είναι παράνομο για τους εργοδότες να απολύουν εργαζομένους για οικονομικούς λόγους έως τις 31 Ιουνίου 2021. Αυτό καλύπτει τόσο τις ατομικές όσο και τις ομαδικές απολύσεις.
Ολλανδία
1) Ο εργοδότης πριν απολύσει κάποιο εργαζόμενό του, πρέπει να επικοινωνήσει με την Αρχή Εργασίας και να ενημερωθεί σχετικά με ευκαιρίες εργασίας, που μπορεί να υπάρχουν γι’ αυτόν τον εργαζόμενο, που κινδυνεύει να απολυθεί. Εάν δεν το κάνει, ο εργοδότης θα μειωθεί η αποζημίωση, που του καταβάλλεται στο πλαίσιο του προγράμματος έκτακτης ανάγκης για τη γεφύρωση της απασχόλησης (NOW).
2) οι εργοδότες πρέπει να ενθαρρύνουν τους υπαλλήλους τους να παρακολουθούν μαθήματα κατάρτισης και επανεκπαίδευσης.
Ισπανία
Το τμήμα 2 του βασιλικού νομοθετικού διατάγματος αριθ. 9/2020 της 27ης Μαρτίου προβλέπει ότι η ανωτέρα βία μπορεί να μην νοείται ως δικαιολογία για απόλυση ή λήξη της εργασίας.
Πηγή: iefimerida.gr – https://www.iefimerida.gr/oikonomia/ergasia-covid-epohi-stoihima-oikonomiko-epiteleio
