*Του Θανάση Πετράκου
Η μεγάλη ακρίβεια και ο υψηλός πληθωρισμός φτωχοποιούν τη συντριπτική πλειοψηφία των νοικοκυριών. Οι συνεχιζόμενες μεγάλες αυξήσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα, στο φυσικό αέριο, στα καύσιμα, στο πετρέλαιο θέρμανσης εκτοξεύουν τις τιμές στα είδη διατροφής και όλα μαζί εξανεμίζουν τα ήδη πολύ χαμηλά λαϊκά εισοδήματα.
Τα μέτρα της κυβέρνησης είναι εμπαιγμός. Αντί να μειώσει τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης στα προμνημονιακά επίπεδα, μας εμπαίζει δίνοντας 40 ευρώ το επόμενο τρίμηνο. Αντί να καταργήσει ή, τουλάχιστον, να αναστείλει τη λειτουργία του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, συνεχίζει να επιδοτεί με τα δικά μας χρήματα τους 4 ολιγάρχες που παράγουν ηλεκτρικό ρεύμα και τους μεγαλομετόχους της ιδιωτικής πλέον ΔΕΗ.
Ισχυρίζεται η κυβέρνηση ότι οι μεγάλες αυξήσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα είναι αποτέλεσμα του πολέμου. Αυτό δεν ισχύει, διότι οι μεγάλες αυξήσεις ξεκίνησαν πριν από τον πόλεμο, από 1η Σεπτέμβρη 2021, και απόδειξη αυτού είναι ότι τα πρώτα μέτρα της κυβέρνησης ανακοινώθηκαν στις 7 Οκτωβρίου 2021. Είναι γνωστό ότι η τιμή του ΦΑ είχε τριπλασιαστεί από το Δεκέμβρη του 2020 έως το Δεκέμβρη του 2021. Θυμίζω ότι η τιμή του το Σεπτέμβρη ήταν 77 ευρώ και στις 5/10 εκτινάχθηκε στα 118 και το Φεβρουάριο ξεπέρασε τα 200 ευρώ.
Βέβαια, με τον πόλεμο, τις κυρώσεις και το νέο ψυχρό πόλεμο οι αυξήσεις θα γίνουν πολύ μεγαλύτερες. Ο νέος ψυχρός πόλεμος που ξεκίνησε μετά την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία και οι δυτικές κυρώσεις καθιστούν εξαιρετικά επείγουσα προτεραιότητα την ανάγκη να μειωθεί η εξάρτηση της χώρας μας στην ενέργεια και να αποκτήσουμε ενεργειακή, όπως και διατροφική επάρκεια, αξιοποιώντας τους δικούς μας ενεργειακούς και φυσικούς πόρους.
Οι αιτίες της ενεργειακής ακρίβειας, η οποία απειλεί με ενεργειακή φτώχεια το μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας, είναι δύο:
1. Η βίαιη απολιγνιτοποίηση που έχει ως αποτέλεσμα το κύριο καύσιμο ηλεκτροπαραγωγής να έχει γίνει το φυσικό αέριο και
2. Το ότι το ηλεκτρικό ρεύμα από δημόσιο αγαθό έχει γίνει 100% εμπόρευμα.
Η λειτουργία του χρηματιστήριου ενέργειας με τη ρήτρα αναπροσαρμογής και την οριακή τιμή τιμολόγησης έδωσε τη χαριστική βολή, διότι λειτουργεί για να κερδίζει το καρτέλ των τεσσάρων μεγαλοεπιχειρηματιών που παράγουν ρεύμα από το φυσικό αέριο, καθώς και οι μεγαλομέτοχοι της ιδιωτικής πια ΔΕΗ
Γιατί πρέπει να ακυρωθεί τώρα η βίαιη απολιγνιτοποίηση;
Κατ’ αρχάς πρέπει να τονίσουμε ότι επιβεβαιώθηκε και δικαιώθηκε η αντίθεσή μας στην απόφαση της κυβέρνησης για τη βίαιη και πρόωρη απολιγνιτοποίηση.
Επιβεβαιώθηκαν όλες οι δυσοίωνες εκτιμήσεις μας για τις αρνητικές συνέπειές της σε σχέση με το οικονομικό κοινωνικό ΣΟΚ που έχουν υποστεί και θα υποστούν η Μεγαλόπολη και η Δ. Μακεδονία, με τους κινδύνους για την ενεργειακή ασφάλεια και επάρκεια της χώρας μας, την έλλειψη σχεδίου παραγωγικής ανασυγκρότησης των λιγνιτικών περιοχών, τους κινδύνους για αύξηση των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος. Είναι χαρακτηριστικό ότι 2,5 χρόνια μετά την εξαγγελία το λεγόμενο master plan απεδείχθη «άνθρακες ο θησαυρός» και, βέβαια, η Μεγαλόπολη δεν έχει ακόμη εγκεκριμένη ΒΙΠΕ!
Επισημαίνουμε, επίσης, ότι ο επικεφαλής της Πράσινης Συμφωνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης Φρανς Τίμερμανς υποστήριξε στο πρόγραμμα του BBC Radio 4 Today την Πέμπτη 3 Μαρτίου ότι «…oι χώρες που σχεδιάζουν να καίνε λιγνίτη ως εναλλακτική λύση στο ρωσικό αέριο θα μπορούσαν να το κάνουν σύμφωνα με τους στόχους της Ε.Ε. για το κλίμα. Δεν υπάρχουν ταμπού σε αυτήν την κατάσταση…».
Η βίαιη και πρόωρη απολιγνιτοποίηση έχει ως συνέπεια την αύξηση της εξάρτησης της χώρας στην ηλεκτροπαραγωγή κατά 75% τουλάχιστον από το εισαγόμενο χρηματιστηριακό προϊόν που είναι το φ.ά. και τις εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας.
Το γεγονός αυτό δημιουργεί μείζονες κινδύνους για την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας, ιδιαίτερα μετά τον πόλεμο Ρωσίας – Ουκρανίας και τη μεγάλη αύξηση των τιμών.
Είναι χαρακτηριστικό ότι εδώ και 6 μήνες (Σεπτέμβρης 2021- Φεβρουάριος 2022) το συνολικό κόστος παραγωγής ανά μεγαβατώρα από Φ.Α. είναι περί τα 150 ευρώ κατά μέσο όρο πιο ακριβό από το κόστος παραγωγής από λιγνίτη μαζί με το κόστος των ρύπων του διοξειδίου του άνθρακα. Διότι το κόστος παραγωγής από λιγνίτη μαζί με το κόστος ρύπων είναι σταθερά 127,5 ευρώ η μεγαβατώρα, ενώ το κόστος παραγωγής από ΦΑ μέχρι τέλη Σεπτέμβρη ήταν μεσοσταθμικά περί τα 180 ευρώ και από 7/10 /2021 εκτινάχθηκε στα 270 ευρώ η μεγαβατώρα. Άρα, η παραγωγή από ΦΑ, ενώ ήταν πιο ακριβή κατά 50 ευρώ η μεγαβατώρα, πήγε στα 150 και στο τέλος Φεβρουαρίου στα 300 ευρώ η μεγαβατώρα. Συνεπώς, κατά Μ.Ο. είναι πιο ακριβή στο τελευταίο 6μηνο Σεπτέμβρης – Φεβρουάριος κατά 150 ευρώ περίπου.
Αυτό αντιστοιχεί σε επιπλέον κόστος το τελευταίο 6μηνο περίπου 1,8 δισ. (12.000.000 μεγαβατώρες το 6μηνο από ΦΑ επί 150 ευρώ).
Συνεπώς, την ώρα που η κυβέρνηση προσπαθεί με επιδοματικές πολιτικές να ελαφρύνει τα νοικοκυριά και τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, η πρόωρη απολιγνιτοποίηση έχει επιβαρύνει μόνο από αυτή τη σκοπιά τον τελευταίο χρόνο, Φεβρουάριος 2021- Φεβρουάριος 2022, τη χώρα και την κοινωνία περίπου 2,3 δισ. (1,8 δισ. + 550 εκ.)!
Το δε LNG, όπως είναι γνωστό, είναι πολύ πιο ακριβό από το ρωσικό Φ.Α. και με βάση τα στοιχεία που διαθέτουμε από τους αρμοδίους, το διαθέσιμο LNG είναι εν αμφιβόλω εάν μπορεί να καλύψει τη ζήτηση στην Ευρώπη και να υποκαταστήσει το ρωσικό Φ.Α.
Επιπλέον, όλοι οι αναλυτές τονίζουν ότι «οι τιμές του φυσικού αερίου αναμένεται να παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα και εξαιρετικά ασταθείς στο τρέχον πλαίσιο αβεβαιότητας της αγοράς για αρκετά χρόνια».
Συνεπώς, η ακύρωση της βίαιης και πρόωρης απολιγνιτοποίησης είναι μείζονος σημασίας για την εθνική ανεξαρτησία, ενεργειακή ασφάλεια της πατρίδας και του λαού.
Γιατί πρέπει να καταργηθεί τώρα το Χρηματιστήριο Ενέργειας
Κατ’ αρχάς, γιατί μετατρέπει ολοκληρωτικά το ηλεκτρικό ρεύμα από δημόσιο αγαθό σε 100% εμπόρευμα. Συγκεκριμένα: Ο τρόπος λειτουργίας του χρηματιστήριου ενέργειας, αλλά και γενικά το χρηματιστήριο ενέργειας σήμερα, με τη ρήτρα αναπροσαρμογής και την οριακή τιμή τιμολόγησης, έχουν ως αποτέλεσμα να αισχροκερδεί με ιλιγγιώδη υπερκέρδη το καρτέλ των τεσσάρων μεγαλοεπιχειρηματιών που παράγουν ρεύμα από το φυσικό αέριο, καθώς και οι μεγαλομέτοχοι της ιδιωτικής πλέον ΔΕΗ. Υπολογίζεται με τους πλέον συντηρητικούς υπολογισμούς ότι τα υπερκέρδη τους, που δεν έχουν καμία σχέση με το κόστος ηλεκτροπαραγωγής το 6μηνο (Σεπτέμβρης 2021- Φεβρουάριος 2022), ξεπερνούν τα 2 δισ. ευρώ!
Διότι με βάση το χρηματιστήριο ενέργειας ο τελευταίος που πουλάει ρεύμα για να συμπληρωθούν οι ποσότητες που καταναλώνουμε και χρησιμοποιούμε, ορίζει την τιμή για όλους!
Τι κάνει, λοιπόν, το καρτέλ ενέργειας που έχει δημιουργηθεί στην Ελλάδα;
Παράγουν λιγότερη ενέργεια απ’ ό,τι μπορούν, ώστε να καθυστερεί να συμπληρωθεί το ποσό και συνεννοούνται, ώστε ο τελευταίος να μπει με υψηλή τιμή, η οποία θα είναι τιμή αποζημίωσης για όλους, ανεξαρτήτως του κόστους παραγωγής τους! Αυτό οδηγεί στο πανευρωπαϊκό ρεκόρ ακρίβειας στην ενέργεια στη χώρα μας. Κερδίζει, όμως, το καρτέλ που αποτελείται από τον Μυτιληναίο με την PROTERGIA, τον Περιστέρη με την Ήρων Ενεργειακή, τον Λάτση με την ELPEDISON, και τους Μυτιληναίο και Βαρδινογιάννη με την Korinthos Power και τους μεγαλομετόχους της Ιδιωτικής πλέον ΔΕΗ, η οποία έγινε ΙΕΗ.
Αυτούς καλύπτει και εξυπηρετεί ο κ. Μητσοτάκης.
Κλαίμε όλοι, ακόμη και η παραγωγική και ενεργοβόρα βιομηχανία και κερδίζει το καρτέλ
Για όλους αυτούς τους λόγους και επειδή ο ενεργειακός σχεδιασμός είναι βασικό στοιχείο εθνικής ασφάλειας, κοινωνικής και αναπτυξιακής πολιτικής, είναι αναγκαίο και άμεσο να ληφθούν μέτρα για την ενεργειακή αυτάρκεια της χώρας, αλλά και την άμεση μείωση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος και όλων των ενεργειακών προϊόντων.
Πρέπει:
–Να καταργηθεί η βίαιη και πρόωρη απολιγνιτοποίηση και να συμβαδίσει η χώρα μας με το σύνολο των χωρών της Ευρώπης και τις αποφάσεις για απανθρακοποίηση μέχρι το 2049
–Να ανοίξουν τώρα οι 8 οι λιγνιτικές μονάδες που έχουν περιβαλλοντικούς όρους. Ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την Πελοπόννησο, ζητάμε να επαναλειτουργήσουν άμεσα οι Μονάδες 3 και 4 της Μεγαλόπολης και να λειτουργήσουν μέχρι το 2025 και 2035 αντίστοιχα, διότι μέχρι τότε υπάρχει επάρκεια λιγνίτη και έχουν περιβαλλοντικούς όρους
-Να καταργηθεί ή τουλάχιστον να ανασταλεί η λειτουργία του χρηματιστήριου ενέργειας,
–Να καταργηθεί η ρήτρα αναπροσαρμογής, και η οριακή τιμή τιμολόγησης
–Να καταργηθεί ο ειδικός φόρος κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας
–Να γίνει άμεση μείωση του ΦΠΑ στα τιμολόγια του Ηλεκτρικού Ρεύματος στο 4%
–Να ενεργοποιηθεί εκ νέου ο Νόμος 4320/19-03-2015 που προβλέπει δωρεάν 1.200 κιλοβατώρες το τετράμηνο για όσους είναι κάτω από τα όρια φτώχειας
–Να σταματήσουν οι αποκοπές συνδέσεων ηλεκτρικού ρεύματος, νερού και internet σε φτωχά υπερχρεωμένα λαϊκά νοικοκυριά και να γίνει επανασύνδεσή τους.
Τέλος, με δεδομένο ότι οι αυξήσεις και στα καύσιμα ξεπερνούν καθημερινά κάθε όριο και τα μέτρα τις κυβέρνησης είναι εντελώς ανεπαρκή, πρέπει:
Να μειωθεί δραστικά ο ειδικός φόρος κατανάλωσης στο φυσικό αέριο, στο πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης και στη βενζίνη, στα επίπεδα που ήταν πριν από τα μνημόνια, καθώς και να μειωθεί ο ΦΠΑ στο κατώτερο δυνατό συντελεστή σε όλα τα ενεργειακά προϊόντα. Ειδικά για το αγροτικό πετρέλαιο, ζητάμε να μηδενιστεί και ο ΕΦΚ και ο ΦΠΑ, διότι απαιτείται επιπλέον στήριξη των αγροτών για να μειωθούν οι κίνδυνοι της επισιτιστικής κρίσης.
