Ποιοί παράγοντες επιβαρύνουν την ψυχική υγεία των ηλικιωμένων την περίοδο της πανδημίας
“Κάθε χρόνο στις 10 Οκτωβρίου, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ( ΠΟΥ) συμμετέχει στον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας. Τη χρονιά που διανύουμε, η ψυχική υγεία των ηλικιωμένων έχει πληγεί αισθητά. Ο φόβος για τον θάνατο, η αβεβαιότητα για το αύριο και η «φυλακή» της παρατεταμένης περιόδου «Μένουμε Σπίτι» (ακόμη και μετά το lockdown), φαίνεται να επιβαρύνει σημαντικά την ψυχολογία των ηλικιωμένων, όπως προκύπτει από τα αρχικά συμπεράσματα νέας μελέτης.
Είναι ενδεικτικό ότι οι Έλληνες άνω των 65 ετών παρουσιάζουν το υψηλότερο ποσοστό επιδείνωσης του στρες (96%), με τον πανδημικό ιό να στοιχειώνει την καθημερινότητά τους.
Επιπρόσθετα και σύμφωνα με ίδια στοιχεία – τα ποσοστά επιδείνωσης του θυμού είναι υψηλότερα στους ηλικιωμένους (96%) ενώ η ρίζα της ψυχικής πίεσης εντοπίζεται στην απελπισία που βιώνουν οι μεγαλύτεροι σε ηλικία λόγω της ασύμμετρης απειλής σε συνάρτηση με την ευάλωτη θέση στην οποία βρίσκονται.
Προβλήματα ψυχικής υγείας-συμπτώματα
Γενικά μιλώντας, τα προβλήματα ψυχικής υγείας είναι συχνά μεταξύ των ηλικιωμένων.
Η κατάθλιψη επηρεάζει το 7 % των ηλικιωμένων σε όλο τον κόσμο.
Τα συμπτώματα της κατάθλιψης περιλαμβάνουν επίμονη θλίψη, χαμηλή ενέργεια και δυσκολία λειτουργίας. Σοβαρή κατάθλιψη μπορεί να οδηγήσει τους ανθρώπους στην αυτοκτονία.
Η άνοια επηρεάζει το 5 % των ηλικιωμένων παγκοσμίως.
Τα συμπτώματα της άνοιας περιλαμβάνουν απώλεια μνήμης, σύγχυση και αλλαγές στη συμπεριφορά.
Η άνοια είναι μια προοδευτική ασθένεια του εγκεφάλου που επηρεάζει σοβαρά τις ζωές των προσβεβλημένων ατόμων, τις οικογένειές τους και τους φροντιστές.
Πολλά από αυτά τα προβλήματα ψυχικής υγείας περνούν απαρατήρητα και χωρίς θεραπεία. Οι ηλικιωμένοι άνθρωποι δεν θέλουν να ζητήσουν βοήθεια.
Η κατάχρηση αλκοόλ και ουσιών επηρεάζει το 1% των ηλικιωμένων σε όλο τον κόσμο.
Επιπρόσθετα, οι ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας βρίσκονται σε κίνδυνο για κοινωνική απομόνωση και έχουν οικονομικές δυσκολίες και αυτό μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ψυχική και σωματική τους υγεία.
Οι χρόνιες σωματικές ασθένειες, όπως το εγκεφαλικό επεισόδιο, ο διαβήτης και η υψηλή αρτηριακή πίεση είναι συχνές και αυξάνουν τον κίνδυνο εκδήλωσης ψυχικών προβλημάτων μεταξύ των ηλικιωμένων.
Οι ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, επιπλέον, είναι φορές που κινδυνεύουν από παραμέληση και κακομεταχείριση.
Πώς τα αντιμετωπίζουμε
Ας θυμόμαστε ότι τα προβλήματα ψυχικής υγείας είναι θεραπεύσιμα. Όταν σεβόμαστε τους ηλικιωμένους και διατηρούμε ποιοτικές σχέσεις μαζί τους, όταν τους ενθαρρύνουμε να ζητούν βοήθεια και όταν υπάρχουμε ενεργά στην καθημερινότητα τους, τότε συμβάλουμε και στη διατήρηση της ψυχικής τους υγείας.
Γιώτα Παπαγεωργίου
Ψυχολόγος
Παπαδοπούλειον* Πρότυπη Μονάδα Φροντίδας Ηλικιωμένων
Papadopoulion** Residential Home for Seniors
