Η Ελλάδα, μια από τις μεγαλύτερες παραγωγούς κάστανων στον κόσμο, βρίσκεται αντιμέτωπη με σημαντική μείωση στην παραγωγή λόγω εκτεταμένης ξηρασίας και υψηλών θερμοκρασιών. Ο Ανέστης Αλτίνης, τρίτης γενιάς καστανοπαραγωγός, αναζητά κάστανα κατάλληλα για συγκομιδή, αλλά οι αντίξοες συνθήκες έχουν εμποδίσει την ωρίμανση τους, με την παραγωγή στην περιοχή να αναμένεται να μειωθεί έως και 90%.
«Δεν θυμάμαι να έχει συμβεί κάτι τέτοιο ξανά», δήλωσε στο reuters.com ο Αλτίνης από το χωριό Κισσός στο Πήλιο. «Φτάσαμε σχεδόν στο τέλος της εποχής συγκομιδής και τα κάστανα παραμένουν στα δέντρα».
Η συνολική παραγωγή καστάνων στην Ελλάδα για το 2024 αναμένεται να μειωθεί σε περίπου 15.000 τόνους, σχεδόν το μισό του μέσου όρου της τελευταίας πενταετίας, σύμφωνα με τον Γιώργο Νάνο, καθηγητή Πομολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Η Ελλάδα εξάγει το μεγαλύτερο μέρος των καστάνων της στην Ευρώπη και τα Βαλκάνια, όπου χρησιμοποιούνται στη ζαχαροπλαστική και τη μαγειρική.
Η μείωση της παραγωγής έρχεται έπειτα από τον πιο ζεστό χειμώνα και καλοκαίρι που έχει καταγραφεί στην Ελλάδα, αποτελώντας μία ακόμη ένδειξη της επίδρασης της κλιματικής αλλαγής στις καλλιέργειες της νότιας Ευρώπης. Η ξηρασία έχει ήδη πλήξει τις αποδόσεις και σε άλλες χώρες, όπως η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Γαλλία. Στη Θεσσαλία, περιοχή που καλύπτει περίπου το 25% της γεωργικής παραγωγής της χώρας, συμπεριλαμβανομένων των καστάνων, η έλλειψη βροχόπτωσης είναι δραματική: σε ορισμένες περιοχές δεν έχει βρέξει για 13 μήνες από τον καταστροφικό πλημμύρα του Σεπτεμβρίου 2023.
«Η κατάσταση φέτος είναι τραγική», δήλωσε ο Νάνος. «Έχουμε νεκρά ή σοβαρά κατεστραμμένα δέντρα, με ελάχιστη παραγωγή». Εκτός από τα κάστανα, οι σοδειές σε κεράσια, μήλα και καρύδια έχουν επίσης επηρεαστεί, κάτι που αποτελεί ανησυχητικό σημάδι για την Ελλάδα, όπου τα γεωργικά προϊόντα αντιπροσωπεύουν το ένα πέμπτο των εξαγωγών της.
Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος, οι τιμές των καλλιεργητικών προϊόντων και των φρούτων αναμένεται να αυξηθούν τα επόμενα χρόνια λόγω της κλιματικής αλλαγής, με τις οικονομικές επιπτώσεις να ξεπερνούν το 1% του ΑΕΠ ετησίως.
Για τον Αλτίνη, η συλλογή καστάνων με τον παππού του διαμόρφωσε τα παιδικά του χρόνια και τη ζωή του. Ωστόσο, η μείωση της παραγωγής απομακρύνει τους ανθρώπους από το χωριό. Ο ίδιος καλεί τις αρχές να στηρίξουν την περιοχή με αρδευτικά έργα για να αποτραπεί η ερημοποίηση.
«Αν δεν παράγουν κάστανα, τα χωριά θα συρρικνωθούν, και το βουνό θα ερημώσει», προειδοποίησε.