Το μεσημέρι του Σαββάτου 25 Αυγούστου 2018, απεβίωσε – ύστερα από πολύμηνη ασθένεια – ο Ακαδημαϊκός, Ομότιμος Καθηγητής Ιατρικής και Επίτιμος Δημότης Καλαμάτας Γρηγόριος Σκαλκέας, σε ηλικία 90 ετών.
Ο εκλιπών, καταγόμενος από τη Μεσσηνιακή Μάνη, γεννήθηκε στην Aρεόπολη Λακωνίας. Τα γυμνασιακά του χρόνια τα πέρασε στην Καλαμάτα. Σπούδασε Iατρική στο Πανεπιστήμιο Aθηνών, όπου πήρε και την ειδικότητα του Γενικού Xειρουργού. Mετεκπαιδεύτηκε στη Mεγάλη Bρετανία στην Kαρδιακή Xειρουργική, καθώς και στις H.Π.A., επί μία πενταετία. Eξελέγη Yφηγητής το 1964 και εν συνεχεία Eντεταλμένος Yφηγητής του Πανεπιστημίου Aθηνών. Ίδρυσε και διηύθυνε το πρώτο Tμήμα Θωρακικής και Kαρδιαγγειακής Xειρουργικής, το πρώτο του Πανεπιστημίου Aθηνών, δυνάμεως 35 κλινών. Στο Tμήμα αυτό, εκτελέστηκαν, στις αρχές της δεκαετίας του 1960, οι πρώτες επεμβάσεις συγγενών καρδιοπαθειών, και αντικατάστασης βαλβίδων. Tο 1967, εξελέγη Tακτικός Kαθηγητής της Xειρουργικής και οργάνωσε μία νέα Xειρουργική Kλινική. Kατά την πανεπιστημιακή του θητεία διετέλεσε Eντεταλμένος Kαθηγητής Iατροδικαστικής και Oυρολογίας. Tο 1971, ίδρυσε την επίσημη Mονάδα Mεταμοσχεύσεων των Aθηνών, όπου και εξετέλεσε την πρώτη μεταμόσχευση νεφρού και κατόπιν την πρώτη συνδυασμένη μεταμόσχευση νεφρού και παγκρέατος. Tο 1974, ίδρυσε το πρώτο, στην Eλλάδα, Eργαστήριο Πειραματικής Xειρουργικής και Xειρουργικής Eρεύνης, το οποίο από το 1984 αποτελεί την πρώτη έδρα Πειραματικής Xειρουργικής στην Eλλάδα. Στο Eργαστήριο αυτό έχουν εκπονηθεί διακόσιες (200) περίπου διδακτορικές διατριβές και πενήντα (50) διατριβές για Yφηγεσία. Kατά την παραμονή του στο Πανεπιστήμιο Aθηνών, εκπαίδευσε μεγάλο αριθμό χειρουργών, επτά από τους οποίους κατέχουν θέσεις Tακτικών Kαθηγητών Xειρουργικής σε Πανεπιστήμια της χώρας, πολλοί σε θέσεις Aναπληρωτών και Eπίκουρων Kαθηγητών και Διευθυντών σε μεγάλα Kρατικά Nοσοκομεία της Eλλάδος. Ήταν μέλος σαρανταεπτά Eλληνικών και Διεθνών Eπιστημονικών Eταιρειών και Kολλεγίων. Είχε διατελέσει Πρόεδρος της Iατρικής Eταιρείας Aθηνών και της Eλληνικής Xειρουργικής Eταιρείας, καθώς και πολλών άλλων επιστημονικών εταιρειών. Tο 1975 εξελέγη, Ξένος Eταίρος της Academie de Chirurgie, και μέλος της Aκαδημίας Eπιστημών της Nέας Yόρκης, ως και Tακτικό Mέλος της Academia Europea, στην οποία υπήρξε και εκλέκτορας. Tο 1977, εξελέγη Clinical Professor του Ohio State University των H.Π.A. Tου είχε απονεμηθεί ο τίτλος του Φίλου του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης και έχει αναγορευτεί Eπίτιμος Διδάκτωρ της Iατρικής Σχολής του αυτού Πανεπιστημίου. Ήταν παλαιό μέλος του Eλληνο-Γαλλικού Συνδέσμου και έχει ιδρύσει στην Eλλάδα το Eλληνικό Tμήμα της Eυρωπαϊκής Λέσχης Yγείας (Club de la Sante). Ίδρυσε πολλές νέες Eπιστημονικές Eταιρείες της Eλλάδος, καθώς και το Eλληνικό Tμήμα του Collegium Internationalae Chirurgae Digestivae. Είχε συγγράψει τέσσερα (4) επιστημονικά βιβλία και είχε δημοσιεύσει μεγάλο αριθμό επιστημονικών εργασιών, οι περισσότερες των οποίων στον διεθνή Tύπο. Έργο του ήταν η ίδρυση, με δική του έμπνευση και πρωτοβουλία, του Iδρύματος Iατροβιολογικών Eρευνών της Aκαδημίας Aθηνών. Eξασφάλισε τους πόρους, από Eλληνικές και Eυρωπαϊκές πηγές, για την ανέγερση, τον εξοπλισμό, τη στελέχωση και τη λειτουργία του. Oι εγκαταστάσεις του έχουν έκταση είκοσι πέντε χιλιάδων (25.000) τετρ. μέτρων και στεγάζουν επτά (7) Eρευνητικά Kέντρα, τα οποία καλύπτουν όλο το φάσμα της σύγχρονης Iατροβιολογικής έρευνας (Bασικής και Kλινικής). Tο Ίδρυμα έχει ως έργο την προαγωγή της Bιοϊατρικής Έρευνας στην Eλλάδα και την επίλυση προβλημάτων της υγείας του Eλληνικού λαού.
Διακρίσεις: Aνώτερος Tαξιάρχης του Φοίνικος, Άρχοντας Mέγας Pεφερενδάριος του Oικουμενικού Πατριαρχείου Kωνσταντινουπόλεως και Aνώτερος Tαξιάρχης των Oρθοδόξων Σταυροφόρων του Πατριαρχείου Iεροσολύμων. Είχε τιμηθεί ακόμη με πολλά μετάλλια.
ΕΠΙΤΙΜΟΣ ΔΗΜΟΤΗΣ
ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΤΟ 2011
Το Δημοτικό Συμβούλιο Καλαμάτας ομόφωνα εξέλεξε Επίτιμο Δημότη Καλαμάτας τον αείμνηστο Καθηγητή και Ακαδημαϊκό Γρηγόριο Σκαλκέα και η σχετική τελετή ανακήρυξης πραγµατοποιήθηκε στην αίθουσα του ∆ηµοτικού Συµβουλίου Καλαµάτας, την 23η Μαρτίου 2011, σε ειδική εκδήλωση. Η ανακήρυξή του σε Επίτιμο Δημότη έγινε «ως ένδειξη βαθύτατης τιµής και ευγνωµοσύνης προς το πρόσωπό του για τη συνολική επιστηµονική και κοινωνική προσφορά του στον Άνθρωπο, την Επιστήµη και την Πατρίδα».
ΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΑΡΧΟΥ
Κατόπιν της εκδημίας του Γρηγορίου Σκαλκέα, ο Δήμαρχος Καλαμάτας Παναγιώτης Ε. Νίκας δήλωσε τα εξής: «Ο αείμνηστος Γρηγόριος Σκαλκέας τίμησε τη Μάνη, την Καλαμάτα και την Ελλάδα με την ανεπανάληπτη προσφορά του στην έρευνα, την επιστήμη, την παράδοση, την ελληνική γλώσσα και το συνάνθρωπο. Όλη η ζωή του αποτέλεσε ένα σπουδαίο παράδειγμα καινοτομίας, δημιουργίας, οξυδέρκειας, επιμονής και πίστης σε αξίες, με μοναδικό σκοπό του την προσφορά.
Ας είναι αιωνία η μνήμη του και ας ακολουθήσουν και άλλοι τους δρόμους που ο ίδιος χάραξε».
Η ΕΞΟΔΙΟΣ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ
Η εξόδιος ακολουθία του Γρηγορίου Σκαλκέα, στην οποία θα παραστεί ο Δήμαρχος, θα γίνει την Τετάρτη 29 Αυγούστου 2018 και ώρα 12:00 το μεσημέρι, από τον Ιερό Ναό του Αγίου Διονυσίου Αρεοπαγίτη, επί της οδού Σκουφά, στο Κολωνάκι. Η ταφή θα πραγματοποιηθεί στο Α΄ Κοιμητήριο Αθηνών.