Γράφει ο Γιώργος Π. Δημακόγιαννης*
ΜΑΝΗ. Η ιστορική Μάνη είναι από τις πλέον παραδοσιακές περιοχές της Ελλάδος. Εκεί στην μεσαία χερσόνησο του Μωριά που έχει ραχοκοκαλιά τον Ταΰγετο και καταλήγει στο ακρωτήριο Ταίναρο αντικρύζουμε και σήμερα ένα ανοικτό ζωντανό μουσείο… Το αποτελούν σχεδόν τρεις εκατοντάδες πετρόχτιστα, μικρά και μεγάλα, πυργοχώρια με σχεδόν οκτακόσιους χαρακτηριστικούς πολεμόπυργους, περισσότερες από χίλιες βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες, οκτώ κάστρα, τρεις πέτρινοι φάροι, τέσσερα φαράγγια, περισσότερα από πενήντα σπήλαια (γνωστότερα τα περίφημα Σπήλαια Διρού), πολλά χιλιόμετρα καλντεριμιών, μονοπατιών, πεζοπορικών και ορειβατικών διαδρομών, και παραλίες γραφικές και πεντακάθαρες… Πλήθος τα διάσπαρτα φυσικά και ανθρωπογενή μνημεία όλων των προϊστορικών και ιστορικών περιόδων! Περισσότεροι από εκατό οικισμοί έχουν έως σήμερα χαρακτηριστεί και επισήμως παραδοσιακοί από το υπουργείο Πολιτισμού…
Εκεί θα βρείτε μια τεράστια χλωρίδα χιλίων ειδών, με εκατόν είκοσι ενδημικά φυτά και λουλούδια, εκ των οποίων τα τριάντα δύο είναι τοπικά ενδημικά Ταϋγέτου και Μάνης! Περιοχή ελαιοφόρος παράγει εκλεκτό ελαιόλαδο, ενώ στην πλούσια ανθοφορία, τα βότανα και τα αρωματικά φυτά, οφείλεται το μοναδικής ποιότητας μέλι. Η χερσόνησος της Μάνης είναι ο χώρος που ζουν προστατευόμενα, υπό εξαφάνιση, αρπακτικά, αλλά και ο ένας εκ των δύο διαδρόμων αποδημητικών πτηνών (ο άλλος στον Έβρο)!
Παραλείπουμε κάθε αναφορά στην αδιατίμητη άυλη κληρονομιά της Μάνης, την εκπληκτική ένδοξη ιστορία και τη λαογραφία της, τα μοιρολόγια, τους θρύλους και τις παραδόσεις, το γαστρονομικό πολιτισμό και τόσα άλλα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της…
Όπως στο Άγιον Όρος, στα Μετέωρα, στο βράχο της Μονεμβασιάς, στο λόφο του Μυστρά,…, έτσι και στην πιο εκτεταμένη Μάνη έχουν θεσπιστεί από την κεντρική εξουσία αυστηροί κανόνες κυρίως στην δόμηση, με σκοπό την προστασία αυτής της φυσιογνωμίας της. Σπίτια πέτρινα με έναν όροφο το πολύ και συγκεκριμένες αυστηρές προδιαγραφές για να μην αλλοιωθεί από άστοχες παρεμβάσεις ο παραδοσιακός χαρακτήρας και η κληρονομιά της.
Κι όμως σ’ αυτόν τον τόπο επιτέθηκαν τα μεγάλα συμφέροντα – υπό απόλυτη κρατική προστασία! – και σε εξέλιξη βρίσκεται ο ανασκολοπισμός του, με ορμητήριο τα βουνά του, με την τοποθέτηση δεκάδων γιγαντοανεμογεννητριών! Έφτασε η (πανελληνίως μοναδική) θετική και αποτελεσματική στάση της τοπικής δημοτικής αρχής που, αδιαφορώντας για τις επιπτώσεις σε όλους τους τομείς της ζωής στην Μάνη, ταυτίστηκε με τα επιτιθέμενα συμφέροντα και ποτέ γι’ αυτό δεν αποδοκιμάστηκε εκλογικά από τους νεοΜανιάτες! Παρά τις φιλότιμες και πολυετείς προσπάθειες κάποιων συλλόγων και προσωπικοτήτων (ποτέ δεν έγινε μαζική η αντίδραση) το πράσινο φως δόθηκε από πάσαν αρχή και εξουσία – ακόμη κι από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (το περιώνυμο ΚΑΣ) και από τις αρχές του 2019 (με κυβέρνηση Σύριζα – ΑνΕλ – Οικολόγων Πράσινων!!) τοποθετήθηκαν οι πρώτες ανεμογεννήτριες στον νότιο Ταΰγετο, στον Σαγγιά της Μέσα Μάνης!
Η κατάσταση σήμερα
«Στης Μάνης μας τ’ απάτητα βουνά η δόξα βασιλεύει» έλεγε η λαϊκή μούσα του τόπου που όμως η σύγχρονη ζωή και η θλιβερή πραγματικότητα ακύρωσε βάναυσα. Στο άγριο τοπίο με τα μεγαλιθικά, τα μαντριά, τις (γη)στέρνες, τις (σ)γούρνες, τα αλώνια, τα αρμάκια, τα χτάρια και τις πεζούλες, τις ξερολιθιές, τα καλντερίμια,…, και το μέγα πλήθος άλλων τεκμηρίων του πολιτισμού και της βιοπάλης των Μανιατών, ως και την δεκαετία του 1960, αναπτύχθηκαν πολλά χιλιόμετρα …λεωφόροι βαρέων οχημάτων και εργοτάξια και μετέπειτα «φύτρωσαν» και οι …μεταλλοθεοί! Δύο αιολικά πάρκα ως τώρα με εικοσιτέσσερεις ανεμογεννήτριες εκατόν είκοσι μέτρων η καθεμιά, τοποθετήθηκαν ήδη! Στο ύψος των χωριών Κοίτα, Μίνα, Δρύαλος που βλέπουν στον Μεσσηνιακό και Νύφι, Δρυμός, Φλομοχώρι, Κότρωνας που βλέπουν στον Λακωνικό κόλπο. Δεκατέσσερεις ακόμη έχουν λάβει όλες τις αδειοδοτήσεις και παίρνουν σειρά για βορειότερα! Και η υποδομή στα βουνά και στις ραχούλες μαρτυρεί την πρόθεση για ανάλογη συνέχεια…
Tο κράτος, το ΚΑΣ, οι αρχαιολογικές και δασικές αρχές, οι τοπικοί βουλευτές, η δημοτική αρχή, οι (ενεργοί και ανενεργοί) πολίτες,…, κι όσοι αδιαφόρησαν, κι όσοι προσπάθησαν, απέτυχαν να προστατέψουν έναν τόπο με τα χαρακτηριστικά της Μάνης! Όσα θαυμαστικά και να βάλουμε λίγα θα ‘ναι.
Εύλογα αναρωτιέται κάποιος αντικειμενικός παρατηρητής: αν μπορεί να κατακρεουργηθεί τοιουτοτρόπως η ιστορικά ανυπότακτη και αδούλωτη Μάνη, τότε τι μπορεί να προστατευτεί σ’ αυτή τη Χώρα που άγεται και φέρεται από την μικρόνοια, την αχαλίνωτη απληστία, τα συμφέροντα;!
Μας κατακυριεύει τους πατριωτικά σκεπτομένους η δικαιολογημένη ανησυχία / αγωνία και μας καταπίνει η σχεδόν αποκλειστική ενασχόληση με τα κορυφαία εθνικά μας ζητήματα, όπως η υπογεννητικότητα, η λαθρομετανάστευση, η οικονομική υποδούλωση με την ξένη επιτροπεία, …, έτσι που έχουμε αφήσει το πεδίο ελεύθερο σε μείζονα άλλα ζητήματα ευαισθησίας και πολιτισμού, ζητήματα κοινωνικά και περιβαλλοντικά, …, να αναπτύσσονται σ’ αυτά προνομιακά οι ενάντιες – «προοδευτικές» τρομάρα τους – δυνάμεις, της υποκρισίας και της εξαπάτησης.
Η ανεπανόρθωτη καταστροφή των Ελληνικών ορέων με την επέλαση των εταιρειών και των συμφερόντων που «φυτεύουν» ανεμογεννήτριες στις κορυφογραμμές, σε κάθε γωνιά της Χώρας μας, είναι ένα πεδίο που περίμενε και περιμένει και την δική μας τεκμηριωμένη, αλλά και βροντώδη μαρτυρία, όπως και την μεγάλη κινητοποίηση και την πρωτοπορία στην υπεράσπιση της Φύσης και της Ζωής, ημών των Ελλήνων πατριωτών. Γιατί το Περιβάλλον είναι το αδιατίμητο εθνικό μας κεφάλαιο.
Και πρέπει την Ελλάδα μας να την κρατήσουμε τόσο όμορφη και ξεχωριστή όσο την έκανε ο μέγας Δημιουργός και οι Πρόγονοί μας.
ΥΓ. Δεν μας απασχόλησαν καθόλου στο κείμενο αυτό τα «οφέλη» (στην παροχή ηλεκτρικής ενέργειας) από τις λεγόμενες ανανεώσιμες πηγές, των οποίων την πλήρη (πράσινη) ανάπτυξη απολαμβάνουμε στην Ελλάδα! Οφέλη που τα έβαλα σε εισαγωγικά γιατί είναι δυσδιάκριτα σε κάθε καλόπιστο ενδιαφερόμενο και μέγιστη απόδειξη είναι οι λογαριασμοί ρεύματος που όλοι μας λάβαμε αυτήν την χρονική περίοδο… Σε άλλη ευκαιρία θα δούμε όμως και το σχετικό αφήγημα, αντάμα και με το διακύβευμα…
Σημείωση: Το παρόν κείμενο – ένα εξ αυτών – είναι προσαρμοσμένο έτσι που να απευθύνεται και σε αναγνώστες που ΔΕΝ είναι Μανιάτες…
(*) Εκδότης της Αδούλωτης Μάνης και εκλεγμένος δημοτικός σύμβουλος στον Δήμο Ανατολικής Μάνης
Το κείμενο από τον 1ο τόμο τού «Γρανικού», της Επιθεώρησης Εθνικών Επιστημονικών Ερευνών, που μόλις κυκλοφόρησε με 470 σελίδες, υπεύθυνο τον συμπατριώτη μας Καθηγητή Πανεπιστημίου Χρίστο Γούδη, από τις εκδόσεις Αδούλωτη Μάνη. Στον τόμο συμπεριλαμβάνονται σαράντα μικρές και μεγάλες Εργασίες επιφανών Ελλήνων Επιστημόνων για πολλά από τα διαχρονικά και επίκαιρα ζητήματα του συλλογικού μας βίου, στην Ελλάδα και τον κόσμο…