Ισως αποτελεί case study για τις πολιτικές επιστήμες η περίπτωση του Ευάγγελου Αποστολάκη: ενός υπουργού που οπισθοχωρεί υπό το βάρος των αντιδράσεων, λίγη ώρα πριν ορκιστεί, μετά τον ανασχηματισμό που ανακοίνωσε η κυβέρνηση.
Μετά το αρχικό μούδιασμα, στο Μέγαρο Μαξίμου αναζητούν τρόπους να ξεπεραστεί η πικρή γεύση που άφησε το «ναυάγιο» στην υπόθεση Αποστολάκη και το πλήγμα στην κυβέρνηση.
Σε πρώτη φάση, οι αρμοδιότητες της Πολιτικής Προστασίας παραμένουν στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και στον νεο-ορκισθέντα υπουργό, Τάκη Θεοδωρικάκο. Μέχρι τον ορισμό νέου πολιτικού προϊσταμένου, ο υπουργός διατηρεί το σύνολο των σχετικών αρμοδιοτήτων (Πυροσβεστική κ.λπ.), τον δε επιχειρησιακό συντονισμό έχει ο σημερινός γενικός γραμματέας Πολιτικής Προστασίας, Βασίλειος Παπαγεωργίου, όπως ανακοίνωσε η κυβέρνηση.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν έχει αποστεί από την ιδέα δημιουργίας ενός επιτελικού υπουργείου για την Πολιτική Προστασία, κάτι που απεδείχθη αναγκαιότητα πολύ περισσότερο μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές. Ετσι, αναζητεί, σύμφωνα με πληροφορίες του iefimerida.gr, ένα πολιτικό πρόσωπο ευρύτερης εμβέλειας, που θα αναλάβει το συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο. Δεν θέλει, με άλλα λόγια, να το αναλάβει μέλος της ΚΟ της ΝΔ, καθώς οι προκλήσεις τού εν λόγω υπουργείου υπερβαίνουν τις κομματικές γραμμές, καθιστώντας απαραίτητη τη μίνιμουμ διακομματική συναίνεση στο πρόσωπο που θα επιλεγεί.
Οι συνεννοήσεις Μητσοτάκη-Αποστολάκη
Είναι προφανές ότι η κίνηση Μητσοτάκη με τον ανασχηματισμό είχε ως κορωνίδα την υπουργοποίηση του ναυάρχου εν αποστρατεία και πρώην υπουργού Αμυνας επί συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, Ευάγγελου Αποστολάκη. Το πόστο ήταν κρίσιμο και είχε όλα τα εχέγγυα: Δημιουργούνταν ένα ξεχωριστό υπουργείο Πολιτικής Προστασίας, στο οποίο μεταφερόταν και η Πυροσβεστική. Ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης φέρεται να είχε αποδεχθεί όλα τα αιτήματα του κ. Αποστολάκη: να γίνει υπουργός και όχι αναπληρωτής -όπως προέβλεπε η αρχική πρόταση- και να προΐσταται ξεχωριστού υπουργείου.
Όπως αναφέρει υψηλά ιστάμενη κυβερνητική πηγή, στις αρχικές επικοινωνίες του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ευάγγελο Αποστολάκη, πριν από δύο εβδομάδες, η πρόταση ήταν να γίνει υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας, στη θέση του Νίκου Χαρδαλιά, ο οποίος λόγω προβλημάτων υγείας θα μετακόμιζε στο υφυπουργείο Άμυνας.
Πλήγμα για την κυβέρνηση η άτακτη έξοδος Αποστολάκη -Τα επόμενα βήματα
Σύμφωνα με την ίδια κυβερνητική πηγή, ο Ευ. Αποστολάκης ζήτησε τότε από τον πρωθυπουργό να τον τοποθετήσει σε θέση υπουργού και όχι υφυπουργού, επικαλούμενος το υπουργείο Άμυνας, στο οποίο υπηρέτησε επί ΣΥΡΙΖΑ. Η συνομιλία αυτή έγινε το περασμένο Σάββατο και ενώ ο πρωθυπουργός βρισκόταν ακόμη στην Ουάσιγκτον, για οικογενειακούς λόγους. Ο κ. Μητσοτάκης δέχτηκε να τον τοποθετήσει υπουργό και συμφώνησαν να μιλήσουν για τις λεπτομέρειες μετά την επιστροφή του στην Αθήνα.
Πράγματι, αναφέρει η κυβερνητική πηγή, τη Δευτέρα υπήρξε νέα επικοινωνία Μητσοτάκη-Αποστολάκη και οι δύο άνδρες συζήτησαν τις λεπτομέρειες για το χαρτοφυλάκιο του αναβαθμισμένου υπουργείου Πολιτικής Προστασίας, το οποίο θα αναλάμβανε ο πρώην υπουργός ΓΕΕΘΑ και πρώην υπουργός Άμυνας. Ο κ. Αποστολάκης ευχαρίστησε τον πρωθυπουργό, λέγοντας «θα τα δώσω όλα, ευχαριστώ για την τιμή».
Τα σημάδια ήταν ευνοϊκά και το Μαξίμου αποθέωνε τον Ευ. Αποστολάκη. «Ο πρωθυπουργός επέλεξε για το χαρτοφυλάκιο της Πολιτικής Προστασίας και της Πυροσβεστικής μια υπερκομματική προσωπικότητα, έναν άνθρωπο που υπηρέτησε την πατρίδα από κορυφαίες θέσεις ευθύνης όλη την περίοδο 2013-2019. Ο κ. Αποστολάκης ήταν αρχηγός ΓΕΝ από το 2013 έως το 2015 και Αρχηγός ΓΕΕΘΑ από το 2015 έως το 2019, και υπουργός Εθνικής Άμυνας. Έχει την ικανότητα, τις γνώσεις, την εμπειρία, τις παραστάσεις και φυσικά το κύρος να αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις του συγκεκριμένου υπουργείου με βάση την πολύχρονη εμπειρία του στις Ένοπλες Δυνάμεις τόσο σε επιχειρησιακό επίπεδο όσο και σε επίπεδο διοίκησης», έλεγαν για την επιλογή αυτή κυβερνητικές πηγές το πρωί της Τρίτης.
Το τηλεφώνημα Αποστολάκη στον Αλέξη Τσίπρα
Ωστόσο, υπολόγισαν χωρίς τον… ξενοδόχο, εν προκειμένω την πολιτική απειρία του κ. Αποστολάκη, στην οποία οφείλεται, ενδεχομένως, η αναδίπλωση του πρώην υπουργού και η άρνησή του να δεχθεί τον θώκο, αμέσως μετά τη σκληρή ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ εις βάρος του, με την οποία τον κατηγορούσε για αποστασία.
Το πρώτο τηλεφώνημα Αποστολάκη στον Τσίπρα
Τα πρώτα σύννεφα φάνηκαν όταν προ δεκαημέρου ο Ευάγγελος Αποστολάκης επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξη Τσίπρα, και τον ενημέρωσε για την πρόταση που του είχε κάνει ο Κυριάκος Μητσοτάκης να συμμετάσχει στην κυβέρνηση της ΝΔ, στο υπουργείο Πολιτικής Προστασίας.
«Θα επιθυμούσα να είμαι πρόσωπο κοινής αποδοχής, να έχω τη σύμφωνη γνώμη τη δική σου και της Φώφης Γεννηματά», φέρεται να είπε ο κ. Αποστολάκης στον κ. Τσίπρα.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ δεν έκρυψε τη δυσφορία του και απάντησε «δεν μπορώ να δώσω τη συναίνεσή μου, γιατί θεωρώ ότι προέρχεσαι από τον προοδευτικό, δημοκρατικό χώρο και προσχωρείς στη Δεξιά».
Ο κ. Αποστολάκης απάντησε «πρόεδρε, θα αποδεχθώ μια θέση που αφορά τη θωράκιση της χώρας από τις πυρκαγιές και εκτιμώ ότι είναι ένα εθνικό θέμα».
Κατά τις πληροφορίες, ο Ευάγγελος Αποστολάκης δεσμεύθηκε στον Αλέξη Τσίπρα: «Αν δεν δώσετε τη συναίνεσή σας δεν θα αποδεχθώ τη θέση».
Το δεύτερο τηλεφώνημα – «Δεν υπάρχει συναίνεση»
Προ διημέρου, και ενώ πλησίαζε η ώρα των ανακοινώσεων του ανασχηματισμού, ο Ευάγγελος Αποστολάκης επικοινώνησε εκ νέου με τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Αλέξης Τσίπρας, στην επικοινωνία τους, άφησε να εννοηθεί ότι δεν θα συναινέσει στην τοποθέτησή του και ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα βρεθεί απέναντί του, αν χρειαστεί.
Παρά ταύτα, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, δεν άλλαξε κάτι από πλευράς Αποστολάκη, ούτε φυσικά από το Μέγαρο Μαξίμου. Ανήμερα των ανακοινώσεων του ανασχηματισμού, ο διευθυντής του γραφείου πρωθυπουργού, Γρηγόρης Δημητριάδης, τηλεφώνησε στον Μιχάλη Καλογήρου, στο γραφείο του Αλ. Τσίπρα, και ενημέρωσε για την υπουργοποίηση του Ευ. Αποστολάκη, ζητώντας τη συναίνεση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Όπως εξηγεί η κυβερνητική πηγή, ο κ. Καλογήρου δεν διαφώνησε, δεν ανέφερε τίποτα περί «αποστασίας», αλλά, αντίθετα, ευχαρίστησε τον κ. Δημητριάδη για την ενημέρωση. Ανάλογη ενημέρωση υπήρξε και προς την κυρία Γεννηματά.
«Γιατί ο κ. Αποστολάκης έκανε πίσω;»
Μάλιστα, λίγη ώρα μετά την ανακοίνωση του νέου κυβερνητικού σχήματος, η Προεδρία της Ελληνικής Δημοκρατίας ήλθε σε επαφή με τον κ. Αποστολάκη για τα πρακτικά ζητήματα της ορκωμοσίας και έλαβε την απάντηση ότι ο νέος υπουργός θα παραστεί σε αυτήν, συνοδευόμενος πιθανώς από τη σύζυγό του.
«Γιατί ο κ. Αποστολάκης έκανε πίσω; Από πού τον κρατάει ο ΣΥΡΙΖΑ;», διερωτήθηκε κυβερνητική πηγή.
«Αποστασία»
Στην ανακοίνωση που εξέδωσε ο ΣΥΡΙΖΑ, μετά την ανακοίνωση του ανασχηματισμού, η αξιωματική αντιπολίτευση έκανε λόγο για «αποστασία» και «εξαγορά στελεχών έναντι θέσεων», χωρίς να αναφέρει το όνομα του κ. Αποστολάκη.
«Ο κ. Μητσοτάκης με τις επιλογές του ομολόγησε κυνικά την παταγώδη αποτυχία του. Πανηγύριζε για την “επιτυχή” διαχείριση της πανδημίας και έδιωξε τον κ. Κικίλια για να βάλει έναν ακροδεξιό. Πανηγύριζε γιατί “ο σχεδιασμός στις πυρκαγιές πέτυχε” και έδιωξε τους αρμόδιους υπουργούς.
Τέλος, ο κ. Μητσοτάκης τιμά την οικογενειακή παράδοση της αποστασίας. Κάτω από την πίεση για την παταγώδη αποτυχία του στις πυρκαγιές και αφού το επιτελικό κράτος των αρίστων άφησε να καεί η μισή χώρα σε συνθήκες άπνοιας, τώρα αναζητά σωσίβιο σε εξαγορά στελεχών έναντι θέσεων, με την πρόφαση της δήθεν συναίνεσης. Όποια πρόσωπα όμως και να αλλάξει, η αποτυχία έχει ονοματεπώνυμο: Κυριάκος Μητσοτάκης. Και οι πολίτες αντιμετωπίζουν την παταγώδη αποτυχία του κ. Μητσοτάκη στην καθημερινότητά τους», καταλήγει η ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ.
Αυγή: «Πιθανή υπουργοποίησή σου θα είναι πρόσκληση σε αποστασία»
Σύμφωνα μάλιστα με την εφημερίδα «Αυγή», ο διάλογος Τσίπρα-Αποστολάκη ήταν εξαιρετικά έντονος, ενώ κομματικές πηγές απαξίωναν την επιλογή του να δεχθεί την πρόταση Μητσοτάκη με τη φράση «η Ιστορία ποτέ δεν λυπήθηκε όσους δεν αναγνωρίζουν ότι στη ζωή υπάρχουν και αξίες σημαντικότερες από τα πρόσκαιρα αξιώματα».
Εγραψε χαρακτηριστικά η εφημερίδα:
«Πηγές προσκείμενες στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ επισημαίνουν ότι ”ο κ. Αποστολάκης την περασμένη Δευτέρα ενημέρωσε τον Πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ για την πρόταση που του έκανε ο κ. Μητσοτάκης να αναλάβει στη θέση του κ. Χαρδαλιά”».
«Ο κ. Τσίπρας του ξεκαθάρισε ότι μια τέτοια επιλογή και με τον τρόπο που ο κ. Μητσοτάκης την επιδιώκει, δηλαδή σε επίπεδο εντυπώσεων και προσώπων και όχι ουσίας για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, δεν αποτελεί πρόσκληση σε συνεννόηση αλλά πρόσκληση σε αποστασία», επισημαίνουν οι ίδιες πηγές.
Σημειώνουν, δε, πως «ο κ. Αποστολάκης τον διαβεβαίωσε ότι δεν πρόκειται με αυτούς τους όρους να αποδεχθεί να γίνει υπουργός της δεξιάς».
Ωστόσο, «προφανώς για λόγους που μόνο εκείνος γνωρίζει, στην πορεία άλλαξε γνώμη».
«Του ευχόμαστε καλή τύχη. Ωστόσο, καλό είναι να ξέρει ότι η Ιστορία ποτέ δεν λυπήθηκε όσους δεν αναγνωρίζουν ότι στη ζωή υπάρχουν και αξίες σημαντικότερες από τα πρόσκαιρα αξιώματα», καταλήγουν με νόημα πηγές του ΣΥΡΙΖΑ, αναφέρει στο δημοσίευμά της η «Αυγή».
Ενημέρωση από Μέγαρο Μαξίμου σε ΣΥΡΙΖΑ-ΚΙΝΑΛ
Από την πλευρά του, το Μέγαρο Μαξίμου έκανε γνωστό ότι για την τοποθέτηση του Ευάγγελου Αποστολάκη στο νεοσύστατο υπουργείο Πολιτικής Προστασίας ο πρωθυπουργός ενημέρωσε τον Αλέξη Τσίπρα και τη Φώφη Γεννηματά.
Περίπου δέκα λεπτά πριν ανακοινώσει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος τις αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα, ο διευθυντής του γραφείου του πρωθυπουργού, Γρηγόρης Δημητριάδης, τηλεφώνησε στον Μιχάλη Καλογήρου, διευθυντή του γραφείου του Αλέξη Τσίπρα, και τον ενημέρωσε σχετικά. «Ευχαριστώ για την ενημέρωση», ήταν η απάντηση του κ. Καλογήρου.
Ο κ. Δημητριάδης πήρε τηλέφωνο επίσης τον Μανώλη Όθωνα, διευθυντή της Φώφης Γεννηματά, ωστόσο δεν τον βρήκε και του άφησε μήνυμα. Επειδή η ώρα είχε πάει 11 παρά 5 και δεν υπήρχε άλλος χρόνος πριν από τις ανακοινώσεις, ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης πήρε τη Φώφη Γεννηματά στο τηλέφωνο.
«Θέλω να σε ενημερώσω ότι κάνω μια ισχυρή δομή στην Πολιτική Προστασία, βάζω επικεφαλής άνθρωπο επιχειρησιακά στιβαρό, που έχει και υπερκομματικό χαρακτήρα, τον Ευάγγελο Αποστολάκη. Δεν θέλω να το ακούσεις από την τηλεόραση», της είπε.
Η επικεφαλής του ΚΙΝΑΛ απάντησε: «Πράγματι, εκεί το πρόβλημα είναι μεγάλο, καλή επιτυχία».
Πηγές από τη Χ. Τρικούπη διευκρίνιζαν ότι «δεν υπήρξε διακομματική συνεννόηση, αλλά απλώς ενημέρωση» για την τοποθέτηση Αποστολάκη στο υπουργείο Πολιτικής Προστασίας.
Λίγη ώρα αργότερα, και αφού είχε ανακοινωθεί το όνομά του ως υπουργού, ο Ευάγγελος Αποστολάκης επικοινώνησε με τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα, στον οποίο φέρεται να υποστήριξε: «Πρόεδρε, με παγίδευσαν. Μου είπαν ότι υπάρχει συναίνεση», φέρεται να του είπε.
Η άρνηση Αποστολάκη
Ετσι, ο απόστρατος αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού δήλωσε: «Δεν μπορώ να αποδεχθώ την πρόταση του κ. Μητσοτάκη υπό αυτές τις συνθήκες.
Αυτό έγινε με την προϋπόθεση ότι θα υπάρξει μια διακομματική συναίνεση. Αυτή ήταν η μία προϋπόθεση για ανεξάρτητο υπουργείο, στο οποίο συμφώνησε ο Μητσοτάκης. Το ένα τηρήθηκε σε ό,τι αφορά το υπουργείο. Δεν υπήρχε διακομματική στήριξη ή συζήτηση μεταξύ τους. Εγώ δεν αποφεύγω την ευθύνη. Αλλά δεν μπορώ να αποδεχθώ μία πρόταση που δεν έχει διακομματική υποστήριξη για ένα εθνικό ζήτημα. Με τιμά ιδιαίτερα η πρόταση του πρωθυπουργού, αλλά θα έπρεπε να έχει διακομματική υποστήριξη» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Αποστολάκης, μιλώντας στο ieidiseis.
Μαξίμου: Δείλιασε μπροστά στις απειλές του ΣΥΡΙΖΑ
«Ο κ. Αποστολάκης απεδείχθη κατώτερος των περιστάσεων. Δείλιασε μπροστά στις απειλές του ΣΥΡΙΖΑ. Υποτάχθηκε στο κόμμα του και υπαναχώρησε στο κάλεσμα να υπηρετήσει την πατρίδα. Κρίμα για την υστεροφημία του», σχολίασε αμέσως μετά την άρνηση Αποστολάκη το Μέγαρο Μαξίμου, που έστρεψε τα βέλη του και κατά του ΣΥΡΙΖΑ, χαρακτηρίζοντάς τον κόμμα που «εκφράζει μόνο τον διχασμό».
ΣΥΡΙΖΑ: Ιστορικό παγκόσμιο φιάσκο ο ανασχηματισμός Μητσοτάκη
Από την πλευρά του, ο ΣΥΡΙΖΑ σε νέα ανακοίνωσή του άλλαξε στάση έναντι του κ. Αποστολάκη και από αποστάτη τον αναβάθμιζε σε έντιμο και αξιοπρεπή: «Όπως προκύπτει από τη δήλωση του κ. Αποστολάκη, ο κ. Μητσοτάκης επιχείρησε να τον παγιδεύσει, ανακοινώνοντας την υπουργοποίησή του χωρίς τη συναίνεσή του», σημείωνε με τη σειρά του, σε ανακοίνωσή του, ο ΣΥΡΙΖΑ και πρόσθετε: «Μάλλον θα συνειδητοποίησε ότι δεν ενστερνίζονται όλοι την οικογενειακή του παράδοση. Υπάρχουν στο δημόσιο βίο και άνθρωποι έντιμοι, που θεωρούν την αξιοπρέπεια σημαντικότερη από τα αξιώματα».
Κατέληγε δε ότι «ο πολυδιαφημισμένος ανασχηματισμός του κ. Μητσοτάκη εξελίσσεται τελικά σε παγκοσμίων διαστάσεων ιστορικό φιάσκο. Τελικά, έμεινε με τους ακροδεξιούς που υπουργοποίησε και τις απαράγραπτες ευθύνες του για την αποτυχία του ”επιτελικού κράτους”».
ΚΙΝΑΛ: Πλήρης απαξίωση του ίδιου του πρωθυπουργού
«Τελικά, δεν είναι μόνο ”Κυβέρνηση Καρατζαφέρη”. Πρόκειται για την πλήρη απαξίωση του ίδιου του Πρωθυπουργού», αναφέρει από την πλευρά του το Κίνημα Αλλαγής.
Οικονόμου: Ο Σταλινισμός ζει στον ΣΥΡΙΖΑ
Από την πλευρά του, ο υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ και κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου, με αφορμή το ζήτημα του Ευάγγελου Αποστολάκη, σχολιάζοντας τις δύο ανακοινώσεις που εξέδωσε το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης για τον Ευάγγελο Αποστολάκη, δήλωσε:
«Μέσα σε 2 ώρες, από ένας αποστάτης που εξαγοράστηκε, ο κ. Αποστολάκης μετατράπηκε, στις ανακοινώσεις του ΣΥΡΙΖΑ, σε ένα ”άξιο στέλεχος” που παγιδεύτηκε. Όταν αποδέχθηκε την πρόταση συναίνεσης, καθυβρίστηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ με τα χειρότερα λόγια. Όταν ύστερα από τις απειλές δείλιασε, δεν τήρησε το λόγο του και ”συνεμορφώθη προς τας κομματικάς υποδείξεις”, επαινείται. Ο Σταλινισμός ζει».
Σκέρτσος: «Ετσι εννοεί τη συναίνεση στα λόγια και στην πράξη ο ΣΥΡΙΖΑ»
Από την πλευρά του, ο υπουργός Επικρατείας Ακης Σκέρτσος σε ανάρτησή του ανέφερε: «Έτσι εννοεί τη συναίνεση στα λόγια και στην πράξη ο ΣΥΡΙΖΑ. Δηλαδή, με ανέξοδα ευχολόγια μόλις πριν έξι μέρες και σκληρή δολοφονία χαρακτήρος σήμερα (”αποστάτης” και ”εξωνημένος”) του πρώην Α/ΓΕΕΘΑ. Θα προχωρήσουμε μπροστά ενωμένοι, παρά τον ΣΥΡΙΖΑ».
Πηγή: www.iefimerida.gr