«Κανένα κόμμα σήμερα από μόνο του δεν μπορεί να δώσει την απάντηση στο κοινωνικό αίτημα για αλλαγή. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης εμφανίζονται βαλτωμένα. Δεν απαντούν στην εντεινόμενη κοινωνική ανησυχία. Η λογική ότι οι πολίτες θα επιλέγουν πολιτικά κόμματα ‘όπως παλιά’ έχει πεθάνει. Και αυτό οφείλουμε όλοι να το κατανοήσουμε. Γι’ αυτό απαιτούνται τολμηρά βήματα, με διάλογο και συμμαχίες. Πρέπει να πάψουμε να σκεφτόμαστε και να ενεργούμε με τα μέχρι σήμερα δεδομένα, να ξεπεράσουμε παγιωμένες αντιλήψεις, να σπάσουμε στερεότυπα και να ανταποκριθούμε στις νέες ανάγκες. Είμαστε διατεθειμένοι να το κάνουμε;».
Τα παραπάνω τονίζει με συνέντευξή του στο Dnews και στο πλαίσιο της έρευνας για το αν «υπάρχει εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης» ο Αλέξης Χαρίτσης, υπογραμμίζοντας πως η Νέα Αριστερά μιλά για Λαϊκό Μέτωπο, γεγονός που σημαίνει τραπέζι διαλόγου με πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις. «Διάβασα και τη χθεσινή συνέντευξή σας με τον κ. Φάμελλο. Οφείλω να επισημάνω ότι ενώ συμφωνώ σε αρκετά σημεία από την άλλη διακρίνω μια τάση υποτίμησης της ανάγκης για έναν πραγματικό και ουσιαστικό προγραμματικό διάλογο. Προφανώς η πολυτέλεια του χρόνου δεν υπάρχει, αυτό όμως που επείγει πριν από οτιδήποτε άλλο είναι η προγραμματική συζήτηση. Διότι μπορεί να συμφωνούμε στον προσδιορισμό των μεγάλων κοινωνικοοικονομικών επίδικων αλλά χρειάζεται να συμφωνήσουμε και στο πώς αυτά ντύνονται με συγκεκριμένο πολιτικό περιεχόμενο», αναφέρει χαρακτηριστικά. Ο πρόεδρος της Νέας Αριστεράς μιλά επίσης για τον Νίκο Ανδρουλάκη, τη Ζωή Κωνσταντοπούλου και τον Αλέξη Τσίπρα, αλλά και για το ενδεχόμενο η αριστερά να έχει «πεθάνει» στις μέρες μας.
Σύσσωμη η αντιπολίτευση ζητάει την πτώση της κυβέρνησης. Μπορεί ένα κόμμα μόνο του να είναι η εναλλακτική λύση ή απαιτούνται προεκλογικές συμμαχίες;
Το βασικό είναι πως το να φύγει η κυβέρνηση το ζητάει η κοινωνία. Η υπομονή και η ανοχή των πολιτών έχει εξαντληθεί. Η κινητοποίηση ενάντια στην κυβερνητική χυδαιότητα της υπόθεσης των Τεμπών είναι μαζική. Εκατομμύρια πολίτες εξέφρασαν συσσωρευμένη οργή, για την αδικία που βιώνουν, την καταπάτηση της δικαιοσύνης, τον ευτελισμό των θεσμών και της δημοκρατίας, για τα σκάνδαλα, τη διασπάθιση του δημοσίου χρήματος, για την ακρίβεια, τους χαμηλούς μισθούς. Για το γεγονός ότι οι πλούσιοι φίλοι του συστήματος Μητσοτάκη έγιναν πλουσιότεροι. Εκατοντάδες χιλιάδες νέες και νέοι που νιώθουν ότι αποτελούν μια χαμένη γενιά είπαν ένα ηχηρό «ως εδώ». Ο χρόνος της κυβέρνησης Μητσοτάκη τελείωσε.
Ως προς την εναλλακτική, η απάντησή μου είναι σαφής, κύριε Σκουρή: Όχι. Κανένα κόμμα σήμερα από μόνο του δεν μπορεί να δώσει την απάντηση στο κοινωνικό αίτημα για αλλαγή. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης εμφανίζονται βαλτωμένα. Δεν απαντούν στην εντεινόμενη κοινωνική ανησυχία. Η λογική ότι οι πολίτες θα επιλέγουν πολιτικά κόμματα «όπως παλιά» έχει πεθάνει. Και αυτό οφείλουμε όλοι να το κατανοήσουμε. Γι’ αυτό απαιτούνται τολμηρά βήματα, με διάλογο και συμμαχίες. Πρέπει να πάψουμε να σκεφτόμαστε και να ενεργούμε με τα μέχρι σήμερα δεδομένα, να ξεπεράσουμε παγιωμένες αντιλήψεις, να σπάσουμε στερεότυπα και να ανταποκριθούμε στις νέες ανάγκες. Είμαστε διατεθειμένοι να το κάνουμε;
Τι προϋποθέσεις απαιτούνται για την επίτευξη τέτοιων συμμαχιών που θα πάνε τη χώρα μπροστά επ’ ωφελεία των πολιτών της;
Καταρχάς να αφουγκραστούν το κοινωνικό αίτημα. Να εκφράζουν τα συμφέροντα, των νέων, των εργαζόμενων, των ανθρώπων εκείνων που πλήττονται από τις σκληρά ταξικές πολιτικές της κυβέρνησης. Την πλειοψηφία δηλαδή. Αυτό όμως απαιτεί ισχυρή Αριστερά και πρόγραμμα σύγκρουσης με αυτές τις πολιτικές. Με ανοιχτό διάλογο, με ειλικρίνεια. Συγκεκριμένες θέσεις και αιχμές, ένα σχέδιο για να βγει η χώρα και η κοινωνία από το αδιέξοδο της δεξιάς. Όχι με θολές διακηρύξεις, κενά συνθήματα και λογικές μέσου όρου. Για να γίνω πιο συγκεκριμένος: συμφωνούμε ότι απαιτείται άμεσα ενιαίος δημόσιος φορέας σιδηροδρόμου και ολοκληρωμένο πρόγραμμα δημόσιων επενδύσεων για την επέκταση του σιδηροδρομικού δικτύου ώστε να συνδεθεί όλη η χώρα και να γίνει ο σιδηρόδρομος το περιβαλλοντικό, οικονομικό λαϊκό μέσο μεταφοράς που πρέπει, σε όφελος της κοινωνίας;
Ο Αλέξης Χαρίτσης τάσσεται υπέρ της συμπόρευσης της Νέας Αριστεράς με τον ΣΥΡΙΖΑ; Κάποιοι λένε πως δεν το τολμάτε γιατί η Νέα Αριστερά έχει διαφορετικές απόψεις στο εσωτερικό της και θα διασπαστεί.
Ας τα πάρουμε λίγο με τη σειρά. Η Νέα Αριστερά έχει μιλήσει εδώ και πολύ καιρό για την ανάγκη συγκρότησης Λαϊκού Μετώπου. Αυτή είναι η θέση μας. Και το δικό μας κάλεσμα και οι δικές μας κινήσεις θα συνεχίσουν να αφορούν ένα ευρύ μέτωπο. Από τη ριζοσπαστική αριστερά έως την πολιτική οικολογία και την αριστερή σοσιαλδημοκρατία που δεν αντιλαμβάνεται τον εαυτό της ως συμπλήρωμα στη δεξιά. Προφανώς η πρότασή μας αφορά και τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά δεν βλέπουμε στον ΣΥΡΙΖΑ τον μοναδικό αποδέκτη της.
Κατά συνέπεια, αυτό που προτάσσουμε είναι η άμεση δημιουργία ενός χώρου διαλόγου, ένα τραπέζι διαλόγου, με κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις που θέλουν να αντιπαρατεθούν στη Νέα Δημοκρατία και τις πολιτικές της. Θα έλεγα ότι αυτό είναι το πραγματικά τολμηρό σήμερα: να συζητήσουμε για να δούμε πού συμφωνούμε και πού διαφωνούμε, να βάλουμε στο επίκεντρο τα αιτήματα της κοινωνίας, να δούμε πώς μπορούμε να εμπλέξουμε ενεργά και ουσιαστικά κοινωνικές δυνάμεις στην κεντρική πολιτική συζήτηση.
Από εκεί και πέρα, ισχύουν όσα έχουμε ξεκαθαρίσει εδώ και καιρό: δεν μας ενδιαφέρει μια ευκαιριακή συγκόλληση. Αυτό που μας νοιάζει είναι το πολιτικό, προγραμματικό και στρατηγικό βάθος που απαιτεί η σύγκρουση με τη Δεξιά και η ανατροπή της δεξιάς πολιτικής, που μας έχει οδηγήσει σε πρωτοφανή αδιέξοδα.
Υπό ποιες προϋποθέσεις μπορεί να προχωρήσει η συμπόρευση με τον ΣΥΡΙΖΑ;
Επαναλαμβάνω αν και νομίζω ότι ήμουν σαφής. Η Νέα Αριστερά μιλά για Λαϊκό Μέτωπο. Αυτό σημαίνει τραπέζι διαλόγου με πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις. Σημαίνει τραπέζι διαλόγου με στόχο τη συγκρότηση προγράμματος που μπορεί να νικήσει τη Νέα Δημοκρατία εκλογικά, κυρίως όμως που μπορεί να νικήσει τη δεξιά πολιτική και τη νοοτροπία του συμβιβασμού με μικρά και μεγάλα συμφέροντα. Σημαίνει κινητοποίηση εντός και εκτός Βουλής. Πρώτη προϋπόθεση λοιπόν είναι τα κόμματα να αποδεχθούν την αναγκαιότητα για ανοιχτή, ευρεία αλλά και ουσιαστική συζήτηση.
Δεύτερη προϋπόθεση είναι το πρόγραμμα. Και η Νέα Αριστερά έχει καταθέσει περίγραμμα προγράμματος. Για την υπεράσπιση του κοινωνικού κράτους. Για την ειρήνη, για την ριζική αναδόμηση της Ευρώπης, απέναντι σε λογικές πολεμικής οικονομίας που θα στερήσει πολύτιμους πόρους από το κοινωνικό κράτος, από τις πολιτικές ενίσχυσης των εργαζόμενων, των άνεργων, των μικρομεσαίων κλπ . Για την προστασία της κοινωνίας από την ακρίβεια, όχι απλώς ως ένα πλέγμα μέτρων ελέγχου όπως οι παρεμβάσεις στον ΦΠΑ κλπ που είναι σημαντικές αναμφίβολα, αλλά ως ένα συνολικό στρατηγικό σχέδιο – πρόταση για την οικονομία και την αλλαγή του μοντέλου που στο παρελθόν μας οδήγησε στη χρεωκοπία. Θα πληρώσουν οι πλούσιοι; Θα μιλήσουμε για την ανάγκη δίκαιης φορολόγησης και αναδιανομής από τα πάνω προς τα κάτω; Θα μειωθούν οι υπέρογκοι εξοπλισμοί; Όποιος επιδιώκει να χαϊδέψει αυτιά με λογικές μέσου όρου, δεν έχει καταλάβει τίποτα και θα αποτύχει.
Όσον αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ ειδικότερα, πιστεύω ότι πρέπει να προηγηθεί ένας συνολικός απολογισμός και μια αυτοκριτική. Θεωρώ ότι αυτό αποτελεί απαραίτητη συνθήκη για την ανάλυση των αιτίων που οδήγησαν στη διάλυση και τη ρευστοποίηση, αν θέλει κατ’ αρχάς να συμβάλλει στην ανασύνθεση της Αριστεράς σε στέρεα βάση. Είναι όμως και απαραίτητη συνθήκη για τη συγκρότηση προγραμματικών θέσεων με καθαρότητα, σαφήνεια, αιχμές και γωνίες, κατανοώντας ότι ο «χυλός» του μέσου όρου όχι μόνο δεν πείθει την κοινωνία αλλά τη βάζει απέναντι. Και για να είμαστε ξεκάθαροι, ο Κασσελάκης ήταν και αποτέλεσμα όλης αυτής της προηγούμενης στάσης, η οποία περιλαμβάνει και εμάς και γι’ αυτό στο δικό μας συνέδριο, της Νέας Αριστεράς, κάναμε την αυτοκριτική μας αναλαμβάνοντας το μερίδιο της ευθύνης που μας αναλογεί.
Διάβασα και τη χθεσινή συνέντευξή σας με τον κ. Φάμελλο. Οφείλω να επισημάνω ότι ενώ συμφωνώ σε αρκετά σημεία από την άλλη διακρίνω μια τάση υποτίμησης της ανάγκης για έναν πραγματικό και ουσιαστικό προγραμματικό διάλογο. Προφανώς η πολυτέλεια του χρόνου δεν υπάρχει, αυτό όμως που επείγει πριν από οτιδήποτε άλλο είναι η προγραμματική συζήτηση. Διότι μπορεί να συμφωνούμε στον προσδιορισμό των μεγάλων κοινωνικοοικονομικών επίδικων αλλά χρειάζεται να συμφωνήσουμε και στο πώς αυτά ντύνονται με συγκεκριμένο πολιτικό περιεχόμενο.
Όταν η κοινωνία λέει «βρείτε τα» δεν εννοεί απλώς συγκόλληση δια της άθροισης, αλλά βρείτε τα στο περιεχόμενο, βρείτε τα για να υπάρξει διέξοδος με συγκεκριμένο πρόγραμμα και στόχους. Κι εδώ είναι που απαιτείται και αναστοχασμός και η αυτοκριτική που ανέφερα παραπάνω.
Ο Νίκος Ανδρουλάκης επιμένει στην αυτόνομη πορεία του ΠΑΣΟΚ, θέτοντας ως στόχο να αναδειχθεί πρώτο κόμμα και να συγκροτήσει εν συνεχεία κυβέρνηση. Ήθελα το σχόλιό σας…
Το έχω πει και με άλλη ευκαιρία. Υπάρχει ο Πέδρο Σάντσεθ στην Ισπανία. Υπάρχει και ο Όλαφ Σολτς στη Γερμανία. Υπάρχουν πολιτικές επιλογές κοινωνικά χρήσιμες και πολιτικές επιλογές που εγκλωβίζονται στην αδυναμία τους.
Η Πλεύση Ελευθερίας έχει θέση στο Λαϊκό Μέτωπο που προτείνετε; Και ήθελα την άποψή σας για τη Ζωή Κωνσταντοπούλου, αλλά και την αλματώδη άνοδο που έχει το κόμμα της…
Θέση στο Λαϊκό Μέτωπο έχουν όσοι αντιλαμβάνονται την κοινωνική αναγκαιότητα συγκρότησής του υπό τις προϋποθέσεις που περιέγραψα παραπάνω. Και βασική προϋπόθεση προφανώς είναι η σαφής διάκριση μεταξύ Αριστεράς και Δεξιάς.
Η Πλεύση Ελευθερίας είναι ένα ουσιαστικά μονοπρόσωπο κόμμα με μια πολύ δυναμική αρχηγό, το οποίο επωφελείται από τη δίκαιη οργή που έχει δημιουργήσει η εγκληματική διαχείριση της υπόθεσης των Τεμπών. Δεν πιστεύω όμως ότι τα προσωποπαγή και μονοθεματικά κόμματα έχουν να προσφέρουν ουσιαστικά και μακροπρόθεσμα. Κανένα κόμμα δεν πήγε πολύ μακριά με σημαία την πολιτική, ιδεολογική και προγραμματική ασάφεια.
Θεωρείτε θετικό γεγονός τυχόν επάνοδο του Αλέξη Τσίπρα στην κεντρική πολιτική σκηνή με τη συγκρότηση κόμματος;
Ο κ. Τσίπρας έχει την ιστορία και την πορεία του. Σήμερα επιλέγει να παρεμβαίνει ως πρώην πρωθυπουργός μέσω του Ινστιτούτου του. Αφήνοντας ανέγγιχτα κρίσιμα, κατά τη γνώμη μου, ζητήματα που αφορούν το κόμμα του, όπως η πολιτική του μέσου όρου, η ανακύκλωση ενός φθαρμένου πολιτικού προσωπικού, ο πολιτικός ευτελισμός και όσα ακολούθησαν τις εκλογές για την ανάδειξη Προέδρου στον ΣΥΡΙΖΑ το 2023. Τα αναφέρω γιατί έχουν σημασία για τον τρόπο που συγκροτείται και ανασυγκροτείται ένα κόμμα ή ένας χώρος.
Σε κάθε περίπτωση, όποιος νιώθει ότι μπορεί να προσφέρει στην εναλλακτική απέναντι στην δεξιά του κ. Μητσοτάκη ας το κάνει, αρκεί να περιγράψει το πώς. Η επανάληψη λογικών μεσσιανισμού, πάντως, δεν είναι η απάντηση που απαιτεί η κοινωνία σήμερα.
Μήπως τελικά η αριστερά έχει ηττηθεί στην εποχή μας, κ. Χαρίτση;
Όσο υπάρχει αδικία, εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, όσο οι ανισότητες αυξάνονται, όσο υπάρχουν άνθρωποι που δεν ζουν ελεύθεροι, όσο το κοινωνικό κράτος, τα δημόσια αγαθά, τα δικαιώματα βρίσκονται στο στόχαστρο, όσο η ακροδεξιά και ο φασισμός απειλούν το μέλλον και το παρόν μας, η Αριστερά είναι κοινωνική και ιστορική ανάγκη. Για αυτό είναι χρέος και καθήκον μας να αντεπιτεθούμε, με τις ιδέες μας και με τις προτάσεις μας. Γιατί η Αριστερά σήμερα είναι πιο επίκαιρη από ποτέ.
Αυτές τις ημέρες στις ΗΠΑ ο Μπέρνι Σάντερς και η νέα γενιά της αριστερής πτέρυγας των Δημοκρατικών δίνουν την καλύτερη απάντηση στο ερώτημα σας, κύριε Σκουρή. Αξίζει να το παρακολουθήσει κανείς.
